De les van Den Haag FM: traditionele radio is dood

Voor Stadomroep Den Haag FM is het faillissement aangevraagd. Het is dus zeer waarschijnlijk dat het gaat verdwijnen.

Dit nieuws prikkelde mij om na te denken over het fenomeen radio.

Wat is radio eigenlijk?

Radio is letterlijk de transmissie van signalen via de lucht. Radio is dus altijd live, vluchtig en vergankelijk. Omdat het zo direct is, analoge radio heeft een zeer korte vertraging van zender tot luisteraar, is het bijzonder krachtig voor het brengen van het nieuws. Zeg maar gerust: essentieel. Of liever gezegd: was het essentieel, want de tijden zijn inmiddels veranderd. En ook omdat vroeger iedereen de radio wel had aanstaan, thuis, in winkels en op het werk, kreeg iedereen op die manier het nieuws mee.

Het eerste Nederlandse radioprogramma kwam uit Den Haag

1919 het eerste Nederlandse radioprogramma. Initiatiefnemer en presentator was omroeppionier ir. Hanso Schotanus à Steringa Idzerda, die de uitzending vanuit zijn woning in Den Haag verzorgde.


(bron)

Gebruik van radio is sterk afgenomen

Vroeger was de radio de meest draagbare vorm van het naar buiten meenemen van audio maar dit is al jaren geleden ingehaald door de walkman en mp3speler. Plekken waar de radio nog klinkt zijn in de minderheid geraakt. Ook de nieuwswaarde van radio is door internet vrijwel volledig ingehaald.

De podcast

Voor een uitleg wat podcasting is verwijs ik graag naar Wikipedia (zie Wikipedia > Podcasting). Duidelijk is dat podcasting radio perfect aanvult. Het ene is live het ander (podcasting) is on-demand en heeft een archieffunctie. En daar moet ik dan ook beschuldigend de wijsvinger op DHFM richten, want zij hebben podcasting en ook online media onvoldoende ingezet.

Podcasting hoeft niet veel te kosten. Podcasting is juist door amateurs ontstaan, gewoon vanaf hun zolderkamertjes. Dus een radiostation die al reeds goeie content heeft kan heel eenvoudig gaan podcasten. Dit lukt natuurlijk niet als je alleen maar muziek draait want dat is niet te betalen. Copyright vormt de bottleneck en kost megaveel geld, iets dat ik al jaren roep en waar weinig radiomakers zich iets van aantrekken. Die kiezen voor de kop-in-het-zand methode. Ook de Hilversumse radiomakers knippen daarom alle muziek uit de audio voordat de podcast online gaat. En geen enkele oude Veronica Countdown Café aflevering kan online vanwege deze rechtenproblemen. De oplossing is er al jaren, dat heet open content muziek en vele radiostations hebben daardoor een succesvolle podcast kunnen maken, inclusief muziek.

In Amerika zijn er 2 podcasts die ik wil noemen omdat ze het bijzonder goed doen. Het gaat om 2 publieke radiozenders, dus geheel afhankelijk van publieke giften en toch zijn ze beiden zeer succesvol. Ik noem www.thisamericanlife.org en www.radiolab.org. Deze programma’s richten zich naast de radiouitzending ook volledig op de podcast, de website, iphone appicaties, een webshop en dergelijke. Radio 2.0 zeg maar. En juist de podcast haalt de meeste luisteraars. Simpelweg omdat de meeste mensen heden ten dage niet meer luisteren naar de radio. Radio moet via de podcast een Uitzending Gemist hebben, doe je dit niet dat ben je geen hedendaagse radiomaker. Dan gaat je station ten onder.

En belangrijk is om jezelf als radiomaker de vraag te stellen waarom je de hele dag muziek zou moeten draaien. Dat voegt niets toe. Mensen kunnen heden ten dagen zelf bepalen wat ze willen horen op hun computer of mp3speler. Radio zou voor gesproken woord moeten zijn met hier en daar muziek ter afwisseling. This American Life bijvoorbeeld is mega populair en juist omdat ze geen muziek draaien. Het draait daar alleen om storytelling, het vertellen van een goed verhaal. 1.8 miljoen luisteraars.

Goeie radio heden ten dage beluister je niet 1 maal, maar blijft op je harde schrijf bewaard. Net als muziek. Als je dat lukt als radiostation, dan pas doe je het goed heden ten dage.

De toekomst

De enige toekomst voor radio zit hem in internet/podcasting/on-demand. En niet te vergeten in goeie radio maken. Goeie radio maken is niet het draaien van meukmuziek de hele dag door. Biedt dus het gesprek aan. Goeie verhalen. Opinie en verdieping. Neem een voorbeeld aan de VPRO op dit vlak. De Avonden, nu met een ‘Kamer in het verleden‘, of ‘1 minuut‘, of het nieuwe ‘Plots‘.

Den Haag verdient een lekker Haags en eigenwijs radiostation met mooie gesprekken en verhalen. Typisch Haags. Als er iets storytelling is, dan is het dat Haags wel. Want lullen, dat kunnen we hier wel.

Door Marco Raaphorst

maakt podcasts en muziek

1 reactie

  1. Goed verhaal. Ik zit niet op muziek te wachten als ik Radio 1 op heb staan, bijvoorbeeld. Het is toch nooit wat ik wil en bovendien wil ik informatie, op zo’n moment.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.