(deze blogpost is ook gepubliceerd op Podpraat)

Muziekrechten voor podcasts

Steek eens vaker je tong uit!


Stats van Apple

Nieuws van de week: Apple is van plan om podcasters toegang geven tot de luistercijfers. Eindelijk!

Apple is going to let podcast creators — and advertisers — see what listeners actually like – Recode

Hiervoor gaat Apple ook haar Podcasts-app aanpassen maar op welke termijn dit gaat gebeuren is nog onduidelijk. Het kan de podcasters eindelijk dezelfde inzichten geven als vloggers die, dankzij de geweldige statistische tools van Google, hun vlogs helemaal murw kunnen analyseren. 

Grote kans dat je er dan achter komt dat het gros van het publiek al na een paar minuten is afgehaakt. Nog grotere kans dat het publiek bestaat uit kleuters. Let wel: ik heb het over de vlogs. Podcasts zijn over het algemeen van een *evil grin* hoger niveau. De luisteraars worden zonder beeld tenminste uitgedaagd hun fantasie te gebruiken. En podcasts kunnen zonder het oeverloze geouwehoer over makeup of een Enzo Knol die uitvogelt hoe je een “fokking” ei moet bakken.

Muzikaal behang

Sommige podcasters gebruiken muziek om de stilte te doorbreken, als een muzikaal behangetje. Punt is: dat gaat niet zomaar. De wet rondom copyright beschouwt een podcast namelijk als een Recording.

Why Can’t Music Be Played In Podcasts? — Amplifi Media – Wie muziek in een podcast wil gebruiken komt al snel in de slangenkuil van Vadertje Copyright terecht.

In Nederland ligt de situatie wat anders. De Nederlandse BUMA, welke de rechten van componisten, tekstdichters en muziekuitgevers beheert, heeft een regeling voor podcasting (zie PDF-link). Het komt erop neer dat als je niet meer dan 6500 euro per jaar met je podcast verdient en deze niet meer dan 13.000 keer wordt gedownload (ook per jaar!) je 130 euro aan de BUMA moet overhandigen. Kom je hier boven dan wil de BUMA 10% van je inkomsten hebben en vraagt daar bovenop 0,01 eurocent per download. 

De Man Met De Microfoon haalt minstens 20.000 downloads per episode. In zijn geval zou dat resulteren in minimaal 200 euro per episode + 10% van zijn inkomsten als aanvullende kosten. Gaat hij natuurlijk nooit doen.

De BUMA zou juist muziek moeten promoten maar haar beleid heeft een averechts effect want deze regeling staat haaks op wat podcasters willen. Zij draaien de BUMA-muziek juist niet omdat het simpelweg veel teveel geld kost.

Ik discussier al ruim 15 jaar over dit soort rechtenkwesties online aangezien ik zelf ook muzikant ben maar het wel bekijk vanuit het standpunt van moderne makers anno nu. Het internet en de digitale techniek dwingt ons om anders na te denken over copyright in het kader van het hergebruiken van content. Helaas zijn de bestaande organisaties vaak te log en onvoldoende creatief in het bedenken van goede oplossingen.

Citaatrecht

Een alternatief op de BUMA-muziek, zoals ik het voor het gemak maar noem, is de rechtenvrije muziek. Je kunt ook iemand inhuren die de muziek speciaal voor jouw podcast componeert. Veel van de grote podcasts in de States doen een beroep op componisten voor muziek en het maken van leadertunes.

Maar er is iets anders dat ik gezegd wil hebben in deze nieuwsbrief: het citaatrecht. Het is namelijk juridisch toegestaan om een stuk muziek te laten horen in de vorm van een citaat. Je moet de muziek dan in de context van het verhaal gebruiken. Door er iets over op te merken.

In mijn radiodocumantaire over Marvin Gaye van een paar jaar terug gebruik ik heel veel muzikale citaten. Een fragment uit zijn oude hit Heard It Through The Grapevine kon ik zodoende laten horen omdat Arno Hintjes daarover in de docu opmerkt dat het een belangrijk lied uit zijn jeugd is. Daarnaast kon ik Marvin’s grote hit Sexual Healing in alle varianten voorbij laten komen omdat alle geïnterviewden heel specifiek iets te vertellen hebben over dat nummer. Toetsenist Serge Feys bijvoorbeeld kreeg het nummer van Marvin zelf op cassette te horen. Ik kon dus letterlijk laten horen waar men over sprak. Het is een heerlijke vertelvorm qua montage wat mij betreft.

Bijsluiter: juridisch te braaf zijn staat vaak haaks op de artistieke driften die elke maker in zijn donder voelt. Wees daar dus alert op. Vloek af en toe gewoon in de kerk die BUMA heet. En steek je tong uit richting het establishment. Anders blijft alles hetzelfde en dat is de dood in de pot, niet waar?

Dat gezegd hebbende… tot volgende week!

Door Marco Raaphorst

maakt podcasts en muziek

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.