De Zwarte Lijst kan echt niet meer

De discussie over Zwarte Piet wil ik hier niet gaan voeren. Wel vind ik het opvallend dat sommige tegenstanders van Zwarte Piet voorstanders zijn van het radio en tv-programma De Zwarte Lijst. Een lijst die muzikanten rangschikt op basis van huiskleur.

De Zwarte Lijst stigmatiseert muzikanten. Het houdt een clichébeeld in stand dat geen ene reet met muziek van doen heeft.

Miles

Van jongs af aan ben ik een groot liefhebber van Miles Davis. Ik heb hem zelfs een paar maal zien optreden. De man stond wantrouwend tegenover blanke mensen, iets wat ik overigens goed begreep want Miles werd tot op het bot gediscrimineerd. En hoewel ik het begrijp, het antwoord op rasisme kan nooit zijn dat je zelf ook een racist wordt. Gelukkig liet Miles regelmatig zijn wantrouwen ten opzichte van blanken varen. Zo was hij dol op zijn pianist Bill Evans die op Kind Of Blue het mooiste piano intro ooit speelt: Blue In Green. En met Gil Evans, zijn arrangeur voor vele jaren, onderhield hij ook een bijzondere band. En Miles was dol op Frank Sinatra en Willie Nelson (vernoemde zelfs een van zijn nummers naar hem).

In Europa werden zwarte muzikanten toentertijd, 50- en 60-er jaren overigens wel geaccepteerd. Miles kreeg zelfs een affaire met Juliette Gréco.

Blanken swingen niet

Ik heb de cliches altijd gehaat. Dat blanken niet zouden kunnen swingen. Het is net zo dom als zeggen dat alleen zwarte mensen goed kunnen basketballen.

Drummer Bernard Purdie swingt als de neten. Maar dat doet de man die altijd met producer en arrangeur Quincy Jones gewerkt heeft, drummer John ‘JR’ Robinson, ook. Het is de rossige man die ondermeer Off The Wall van Michael Jackson laat grooven als een malle.

Jimi Hendrix rockte met 2 blanke muzikanten en kreeg gedurende zijn carrière regelmatig te maken met racisme. Hij zou zijn “broeders” verloochenen door met blanke muzikanten rockmuziek te spelen. WTF! Jimi vond erkenning in Engeland dankzij de Britse Blues. Eric Clapton, Pete Green en Jeff Beck, de grootmeesters van de Britse Blues herkende de genialiteit van Hendrix en raakten bevriend met hem. Speelde kleur daarin een rol? Voor geen ene fokking meter niet!

Rap, reggae en rock

Rapmuziek is in de jaren 80 in The Bronx ontstaan. Het was een uitweg uit de armoede voor velen. Ze staken iedereen ermee aan. Het werd een belangrijk onderdeel van de jeugdcultuur. Maar toen Run DMC een brug sloegen, een crossover deden via de rockmuziek van Aerosmith – Rock This Way – werd dat door velen als verraad gezien.

Reggae komt oorspronkelijk uit Jamaica. Maar toch moest Bob Marley zijn geboorteland inruilen voor Engeland omdat de politieke situatie voor hem levensgevaarlijk werd. Hij moest zijn eigen broeders en zusters letterlijk ontvluchten, een keuze die hij maakte voor 1 ding: de muziek.

Rock is voortgekomen uit Rock ‘n’ Roll. Een stijl die je kunt ophangen aan Little Richard of aan Jerry Lee Lewis. Maar speelt kleur daarin een rol? Ben je mal zeg!

Doe Maar is groot geworden met reggae. The Police ook, die het vermengden met rock. Wie kan daar nu bezwaar tegen maken?

Universele muziek

Muziek indelen naar huidskleur is een vorm van racisme. De Zwarte Lijst geeft daarom het verkeerde voorbeeld. Het deelt de muzikale wereld in op huidskleur. Alsof de ene huidskleur meer kan swingen of meer ziel heeft. Of wat dan ook. De term zwarte muziek is net zo fout als de term blanke muziek. Want, om kort te gaan, een citaat van Duke Ellington:

There are two kinds of music. Good music, and the other kind.

Huidskleur speelt geen rol. Vroeger niet en nooit niet. Er is slechts universele muziek. Een taal die iedereen spreekt. Omdat we allemaal swingen en onze ziel bezingen.


Ontvang mijn blogposts per e-mail

Je kunt de frequentie hiervan zelf instellen.


Reacties

6 reacties op “De Zwarte Lijst kan echt niet meer”

  1. Roel Wijnants avatar
    Roel Wijnants

    Echt een stuk uit het hart en het geeft precies weer waar de schoen kan wringen top.

  2. robert avatar

    In de lijst van 2015 zie ik namen als Amy Winehouse, Kyteman, Dave Brubeck, Dusty Springfield, Chet Baker, Mark Ronson, Daft Punk, Van Morrison, et cetera . “Zwart” slaat in dit geval dus toch meer op de wortels van de sound dan de huidskleur van de uitvoerenden (of je voor die sound een aparte lijst moet maken, daar kun je over van mening verschillen – maar dat geldt voor heel veel muzieklijstjes).

  3. Misschien is de zwarte lijst als naam wat ongelukkig gekozen. Maar kennelijk bekt het lekkerder dan de soul-, jazz- & blueslijst. Als Top Zoveel op zich vind ik het muzikaal gezien wel een stuk beter te pruimen dan de Top 2000. En als het dan om racisme gaat: is het aantal niet-blanke artiesten in die lijst ook niet een toonbeeld van te lichtgekleurd denken (en luisteren)?

    Ergens klopt er iets niet als Led Zeppelin en The Eagles standaard de top 10 bevolken, maar Marvin, Miles & Otis pas in de middenmoot te vinden zijn. Ik vind de aandacht voor wat ze dan misschien wat ongelukkig “zwart” noemen wel fijn eigenlijk. Alleen hadden ze inderdaad misschien wel een creatieve naam kunnen kiezen die de lading wat beter dekt.

    1. Het blijft allemaal mainstream. Ik ben dol op Braziliaanse muziek waar ik zo een top 100 mee kan vullen. Dat hoor en zie je nooit in lijstjes terug. Radio en tv blijft een kortzichtige visie op moderne muziek hebben. Alleen Engeland en Amerika. De rest wordt onder gedompeld in de zwaar autistische term wereldmuziek.

      Het zou mooi zijn als men het gewoon over muziek heeft. Zuiver eclectisch. Geen onderscheid in genre’s. Vrije Geluiden doet het als enige. Een uitzondering. Muziek zonder genre beperking. Duke en Miles zouden daar dol op zijn. Ik ook. Want: fuck de hokjesgeest!

      1. Ik denk dat weinig mensen zo los kunnen luisteren als jij. Mij vinden ze soms ook een vreemde vogel, omdat ik The Roots, Coltrane, Porcupine Tree en klassiek achter elkaar kan draaien en dan even mooi vind. Waarschijnlijk zijn er te weinig liefhebbers te vinden voor een radiostation waarbij de bindende factor gewoon goede muziek is. Van wat voor genre dan ook. Mensen koesteren de veiligheid van de hokjes, terwijl de vrijheid van de willekeur net zo lekker kan zijn.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.