Roeping (fuck Ego!)

Mijn oude gitaarleraar, Ferry Robers, vroeg het me ooit: “wil je naar het conservatorium?” Geen twijfel over mogelijk, toch? Uh, nee joh daar ben ik niet goed genoeg voor.

Toch speelde ik in 1987 twee dagen op het North Sea Jazz Festival vlak voordat ik de overstap naar de HEAO maakte. Ik speelde daar met nota bene een bassist die al op het conservatorium zat! Dat jaar ging ik van de Stedelijke Muziekschool af omdat ik daar een grens bereikt had. De volgende stap had het conservatorium kunnen zijn maar ik koos dus voor de HEAO. Een soort veiligheid? Zo voelde dat wel inderdaad.

Mijn pa had me weleens verteld dat je voor het conservatorium “wel zo onwijs goed moest zijn.” En nee, zo onwijs goed vond ik mijzelf niet. Nog altijd niet, hoewel ik inmiddels toch echt ruim 35 jaar gitaar speel!

Dat komt door mijn Ego.

Een paar jaar geleden: ik doe een optreden in een keldertje en zie hoe een vriend met vochtige ogen een opgestoken duim naar mij gebaart. Het raakt mij ook, ware het niet dat het Ego droog nuchter de situatie relativeert: “die ene noot had je beter moeten spelen en de improvisatie in het 4e nummer klonk meer als een worsteling dan als muziek!” Kortom: “ga niet naast je schoenen lopen Raap, zo goed was het niet, ondanks die blije gezichten!”

…

Mijn eigen Ego is mijn grootste criticaster.

Een vriend van de MAVO ging niet naar de HAVO/MEAO zoals ik, maar koos voor de MTS. We bleven bevriend en zodoende ging ik op zijn stageadres regelmatig langs. En dat was nota bene Studio BMG in Voorburg! Die vriend werd er aangenomen als geluidstechnicus. En dankzij hem kon ik in de studio in de stille avonduurtjes muziek opnemen. Een snoeptuin waar ik niet uit weg te slaan was.

Een muzikant die ik kortstondig op Stedelijke Muziekschool had leren kenen nam na jaren afwezigheid weer contact met mij op. Hij had een paar jaar in het buitenland muziek gemaakt maar was teruggekeerd naar Den Haag. Er was iets met hem en de muziek die hij maakte wat bijzonder veel raakvlakken vertoonde met mijn muzikale ambities. Om een lang verhaal kort te maken: dit was een teken, ik moest met hem muziek gaan maken. Dat gevoel staat me nog glashelder voor de geest. Mijn toekomst lag in de muziek en niet in de HEAO. En dus maakte ik die ommezwaai aan het eind van het 2e jaar. Dit moet zo zijn, ik wist het zeker.

Dat gevoel kwam niet van mijn Ego. Nee, mijn Ego vertelde mij eerder dingen als “dat lukt je nooit!” of “denk je nou echt dat je daar goed genoeg voor bent?” Het Ego beschouwt het “domme” Zelf en biedt weerstand. Het Ego kent andere, veel betere musici. Het Ego weet wat goed is, wat kwaliteit is. En wat geld oplevert.

Het Ego haat gevoel. Het Ego haat het onbewuste. Het Ego lachte me erover uit. Die stomme Raap, hij laat zijn HEAO schieten voor de muziek! Wie denkt ‘ie wel dat ‘ie is?

Ooit, tussen 91-95 zat ik bij de band MAM. Ik heb me er volledig in vastgebeten. Ik was altijd op zoek naar de beste gitaarpartijen en het beste geluid. Zodoende kocht ik in die tijd veel nieuwe gitaren, versterkers en randapparatuur. En samen met liedjesschrijver Tom America zat ik vrijwel elk weekend in zijn huisstudio in Tilburg te werken aan arrangementen voor de nieuwe songs.

We speelden in de clubs, waaronder Paradiso en ik was dolblij. De band maakte niet de meest voor de hand liggende muziek. MAM werd als experimenteel en niet stoer beschouwd. Het Ego is daar blij mee: “zie je nou wel, stelletje sukkels!”

Weliswaar kwam ik pas bij de band toen het optreden in pyjama was afgeschaft (bijzonder effectief, goedkoop en opvallend!), ik had zo’n pyjama met alle liefde aangetrokken. Wie op een podium staat moet namelijk een beetje gek willen doen. Je staat toch niet voor niets op dat podium?

Zelfs uit onze directe omgeving kregen we kritiek. Mensen die niet al te veel vertrouwen hadden in de band. Maar ik ging er nooit in mee. Ik had vol-le-dig het vertrouwen in deze band en gaf alles om een mooie laatste CD te maken en mooie optredens te doen. Als ik er nu op terugkijk is die laatste CD geen meesterwerk geworden. En dat wist ik toen ook al. Het zat er gewoon niet in. Ook al hebben we er keihard voor gewerkt.

Spijt? Geen! Een groot artistiek succes werd die band niet. Financieel ben ik er ook niet echt wijzer van geworden. Maar voor mij als persoon was het super belangrijk. Omdat er niets mooiers is dan om alles te geven. Er alles proberen uit te halen. Compleet bevlogen vol blind vertrouwen.

Mijn Ego is het daar nog altijd niet mee eens. Zo jammer om alles te geven en dat daar dan geen groot succes uit voortvloeit. Dat is eerder zielig te noemen!

Het Zelf geeft daar geen donder om. Het Zelf weet wat ‘ie moet doen en doet dat. Welk resultaat het ook mag hebben. Het Zelf weet: dit MOET. Ook al verdien je er geen zak mee. Ook al zegt de hele wereld: wat een amateur. Het Zelf wil iets dolgraag. Iets dat moet. Het Zelf roept.

Dus daarom: fuck Ego. Pis erop. Begraaf het onder een steen. En luister alleen naar het Zelf. Het gevoel dat zichzelf niet hoeft te beschouwen. Omdat het 100% zeker is.