De beste microfoon voor spraak (podcasting) en zang

Vaak krijg ik vragen over de spullen die ik gebruik. Wat mijn favoriete microfoon bijvoorbeeld is. Dat is een kwestie van smaak, beschikbaar budget en een grote dosis gezond verstand. Met name dat laatste, weegt voor mij het zwaarst. Er wordt immers zeer veel onzin verkocht. Vandaar onderstaande.

Eerstens, een foto van een 3-tal microfoons die ik gebruik:

Van links naar rechts:

  • een windscreen: het zwarte bolletje dat je over een microfoon doet zodat de wind die uit je mond stroomt de microfoon niet doet dichtklappen
  • een pop filter: een rond filtertje dat je voor de microfoon plaatst zodat de microfoon beter beschermd is tegen pop-geluiden (harde p-klanken met name)
  • de Shure SM57 dynamische microfoon
  • de Shure SM58 dynamische microfoon
  • de Joemeek JM57 condensator microfoon
  • een extra pop filter (in tegenstelling tot het exemplaar aan de linkerkant dat gemaakt is van metaal is deze van stof)

De beste microfoon voor inspreken en zang

TL;DR: de Shure SM57.

Als je zelf iets wilt inspreken of zingen dan is de keuze voor een microfoon vrij eenvoudig. Kijk bijvoorbeeld naar wat je 9 van de 10 keer bij liveoptredens zult aantreffen: een Shure SM58. Een relatief goedkope microfoon (+/-110 euro).

Wat je moet hebben als je iets inspreekt of gaat zingen is een microfoon die alleen het geluid van je stem opvangt zonder het geluid van het omgevingsgeluid erbij. De Shure SM58 doet dat en daarom zie je hem bij liveoptredens altijd. Bij een liveconcert is er zeer veel omgevingslawaai voor de zanger afkomstig van de drummer, de monitors, de bas, de gitaren enzo. En hoewel jij misschien denkt dat het in jouw kamer of studio een stuk stiller is, jij hebt een andere vijand: reflecties van de wanden. Als je in een kamer praat dan reflecteren de wanden het geluid alle kanten op. Een galmend geluid ontstaat en dat klinkt ronduit irritant.

Wat je nodig hebt is een microfoon met een nierkarakteristiek (cardioid). Zoals de Shure SM58. De Shure SM57 heeft ook een nierkarakteristiek en is net als zijn broer de SM58 dus uitermate koppig in het opvangen van het omgevingsgeluid. Fijn dus!

Het verschil tussen de SM57 en SM58 zit ‘m in het windscherm dat in de SM58 ingebouwd is, verder zijn ze exact gelijk (zie ‘SM57 vs SM58’ op de Shure website). Dit houdt niet alle wind tegen, wel de meeste wind. In de praktijk vind ik daarom de SM57 een ietwat betere microfoon voor het inspreken en voor zang want ik combineer de SM57 met mijn favoriete windscreen en popfilter. Dit neemt iets van de hoge tonen weg uit het geluid maar voorkomt dat je irritante bijgeluiden vastlegt in je opnames. Het verlies aan hoge tonen kan ik overigens in mijn editing-software eenvoudig bijregelen middels EQ. Het is iets dat ik altijd toepas, EQ. Welke microfoon ik ook gebruik.

Aanvullend voordeel: proximity effect

Een microfoon met een nierkarakteristiek (cardioid), een richtingsgevoelige microfoon dus,  heeft nog een ander groot voordeel: het proximity effect dat optreedt als je dicht bij de microfoon zingt of spreekt. Het proximity effect is het toenemen van de lage tonen in het geluid des te dichter je bij de microfoon komt. Hierdoor klinkt dit model microfoon heel intiem als je dichtbij de microfoon zingt of spreekt.

De SM57 en SM58 slaan hiermee 2 muggen in 1 klap:

  1. ze zijn ongevoelig voor omgevingsgeluiden en pikken alleen geluid op die uit de richting van de mond komt, hierdoor zullen reflecties in de ruimte (kamer of studio) meer op de achtergrond blijven
  2. vanwege het proximity effect hebben ze een fraai diep laag wanneer je dicht bij de microfoon zingt of praat en waardoor eventuele reflecties in de ruimte (kamer of studio) nog meer naar de achtergrond gedrukt worden

De (relatieve) onzin van dynamisch versus condensator

De Shure SM57 en SM58 zijn dynamische microfoons. Het zijn minder gevoelige microfoons dan microfoons van het type condensator. Hoewel condensator microfoons de reputatie hebben transparanter te klinken is dit eigenlijk onzin als je naar de karakteristiek kijkt. Met een Shure SM57 kun je glasheldere opnames maken van stemmen en akoestische gitaren.

Een gevoelige condensator microfoon die ook nog eens rondom gevoelig is zal veel problemen geven. Met name voor zang en spraak aangezien het omgevingsgeluiden en reflecties van de ruimte (lees: galm) ook zal oppikken. Dit type microfoons is prima te gebruiken voor andere doeleinden maar voor inspreekwerk en zang adviseer ik een richtingsgevoelige dynamische microfoon. Eentje die juist ongevoelig is voor omgevingsgeluiden en vrijwel alleen de stem oppikt.

De onzin van een reflectiescherm

Tegenwoordig zie je steeds vaker dat men gebruik maakt van een reflectiescherm. Zoals bijvoorbeeld te zien is in de video Booth Junkie:

still uit video van Booth Junkie

Het is een scherm dat de microfoon beschermt tegen het oppikken van geluiden van achter en naast de microfoon. Maar het beschermt de microfoon niet tegen het oppikken van geluiden vanaf de richting waar de microfoon het meest gevoelig voor is: de kant waar je hoofd zich bevindt. Een kussen achter je hoofd leggen heeft WEL zin maar zo’n reflectiescherm? Koop het niet, het effect ervan is zeer gering tenzij je een rondom gevoelige microfoon gebruikt die dus ook aan de achterkant en zijkanten veel geluid oppikt. Maar zoals ik boven al schrijf: ik raad zo’n microfoon eigenlijk af voor zang en spraak.

En de Shure SM7B dan?

De Shure SM7B is een veel gebruikte dure microfoon voor zowel spraak/radio als zang. Zijn voorganger de SM7 (voorzien van een kleiner windscreen) werd bijvoorbeeld door Michael Jackson gebruikt op het legendarische Thriller album. De capsule die in de SM7/SM7B zit is dezelfde als die van de SM57/SM58. Dus in de basis is de klank gelijk. De SM7B is wel bijna 4 keer zo duur. Wat rechtvaardigt de prijs? Het ingebouwde windscreen.

De SM57, de goedkoopste van het 3-tal, heeft geen ingebouwd windscreen. De SM58 heeft een eenvoudig windscreen en de SM7B heeft het meest complexe windscreen.

Iemand die heel bekend is en de SM7B gebruikt is Marc Maron van de WTF-podcast. Hij gebruikt er 2 voor al zijn interviews.

Hoewel het windscreen van de SM7B erg goed is, het houdt niet alle windgeluiden buiten. Daarom blijf ik bij mijn keuze voor de beste microfoon voor zang en spraak: de Shure SM57. Het ding is super goedkoop. Combineer deze met een goed windscreen en/of pop filter en je kunt er werkelijk alle kanten mee op. En Obama gebruikte hem voor al zijn toespraken. Trump kuch overigens ook… sterker nog: alle presidenten van Amerika spreken zolang in mij kan heugen door een SM57.


Ontvang mijn blogposts per e-mail

Je kunt de frequentie hiervan zelf instellen.


Reacties

4 reacties op “De beste microfoon voor spraak (podcasting) en zang”

  1. Leon van Bokhorst avatar
    Leon van Bokhorst

    Ik gebruik de SM7B en ben het niet helemaal eens met je conclusies (potdikkie). Je keuze is goed onderbouwd en begrijpelijk. Toch mijn twee Eurocentjes uit een doos persoonlijke ervaringen…

    De SM7B en SM57/58 zijn niet vergelijkbaar. De SM7B is een broadcast studio mic, slecht geschikt voor zang (niet helder genoeg). De SM57 is een all round instrument mic (tank, makkelijk hanteerbaar). De SM58 is idem, maar dan voor zang en vooral geschikt voor live situaties.

    Het geluid van de SM7B is echt veel beter geschikt voor voice in vergelijk met de SM57/58. Het popfilter werkt echt uitstekend en de extra filtermogelijkheden geven je dat karakteristieke warme SM7B geluid. Niet alleen pops worden gefilterd, maar ook bewegingsgeluiden van de mic. Je kunt ‘m dus rustig naar je toe trekken zonder vervelende bijgeluiden. Dat lukt je niet met een SM57/58

    Er is wel een nadeel. De SM7B heeft heel veel gain nodig. Dus je ontkomt niet aan een microfoon voorversterker (ik gebruik daarvoor de DBX 286s). Dat maakt het een dure grap. De pre-amp van een audio interface is vaak niet schoon genoeg om zoveel gain te geven zonder noise. Als je er al genoeg gain uit kan halen.

    Het proximity effect is juist iets wat ik probeer te voorkomen voor voice. Klinkt in mijn oren niet intiem maar vervelend boomy. Een broadcast mic die dat effect goed onschadelijk maakt is de Electro-Voice RE20. Deze wordt vaak vergeleken met de SM7B. Nog duurder, maar klinkt imo nog beter.

    Voor zang in de studio is een goede condensator mic veel zuiverder. Maargoed die pikken inderdaad alles op.

    1. Mijn punt is dat de capsules van een SM7B en SM57/58 exact hetzelfde zijn. Ben het met je eens dat bv de behuizing ook nog een rol speelt.

      Hier een aardige vergelijking:

      De SM7B is dus zonder twijfel te gek. En daarom wordt ‘ie ook zoveel gebruikt. Maar een 57 is ook te gek en super goedkoop. Op foto’s van Clinton of Obama zie je altijd 2 SM57s in beeld.

      Ken je de Cloudlifter? Die Cloudlifter geeft het signaal een flinke boost en kan super handig zijn om een ruisvrij signaal te krijgen.

      Die RE20 is waanzinnig. En duur. Het is een pure cardioid zonder het proximity effect doordat de capsule naar achter is geplaatst en een high pass filter toegepast wordt. Dat kun je met een SM57/58 ook doen door meer afstand te houden van de mic en een HP filter toe te passen.

      Ik vind proximity voor een voice-over te gek. Het is als de mooie blur van een goeie fotocamera bij portretten. Een ingezoomd geluid. Maar is een kwestie van smaak, zoals het met alles is.

      Ik heb wat Amerikaanse collega’s die zweren bij een dynamische SM7B voor zang. Net als Michael Jackson dus. Uiteindelijk gaat het niet echt om de spullen maar om hoe je het toepast. Zo vertelde Erik de Jong, Spinvis, me laatst dat hij alles voor zijn 1e album met een Shure SM58 heeft opgenomen en nu diverse microfoons heeft. Uiteindelijk doet dat er niet toe. Meer keuzestress alleen :) K.I.S.S.

      1. Leon van Bokhorst avatar
        Leon van Bokhorst

        Proximity bij mij is een boomy gebeuren – valt reuze mee met de SM7B. Het maakt veel uit wat je stemgeluid is. Ik vermoed dat jouw stem meer mid heeft?

        Natuurlijk zijn er mensen die het ding voor zang gebruiken, maar dat maakt het nog niet geschikt :)

        Cloudlifter en Fethead ken ik. Werkt erg goed, maar relatief duur vond ik. Vandaar de DBX gekozen. Ook dat is K.I.S.S. voor mij. Voiceprocessor voor de mixer en niet (of nauwelijks) pielen in post. Ik ben erg blij met het resultaat. Binnenkort te horen :)

        Onder de streep: het doet er inderdaad niet zoveel toe. Tot op zekere hoogte natuurlijk. Ik luister bijvoorbeeld naar de Sound + Art + Technology podcast waarbij die grens voor mij vaak wordt overschreden. Ongelijke of plots veranderende levels tussen sprekers, kneiterharde sss en ppp. Gaat toch irriteren na een tijdje.

        Volledig met je eens dat je een setup zo eenvoudig mogelijk moet houden.

        1. Ik ga die podcast ook checken. Storende geluiden kunnen echt niet. Bij mijn producties probeer ik ze er altijd uit te halen. Soms wordt het een compromis als het samenvalt met andere geluiden. Hoewel, perfect hoeft het ook weer niet, dat is het leuke aan gesproken woord dingen. Maar wat ik ook heel irritant vind: het geklak en geklik dat sommige mensen steevast laten hoor. Een soort zenuwtrek met de stem. Ook dat probeer ik er dan uit te knippen. Een helse klus maar het wordt er een stuk beter van. Volume verschillen oplossen is ook tijdrovend. Altijd een compromise want de stemmen moeten dynamisch blijven klinken (ff een compressor erop loslaten zoals bij zang kan eigenlijk niet), moeten wel verstaanbaar zijn maar ook niet saai worden (wat het gevolg van een compressor is, op de radio hoor je het nog altijd toegepast worden, prima ook voor een voice-over maar niet voor een langer gesprek).

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.