Red de kunsten, red altijd de kunsten

Cornald Maas schreef van de week een mooi stuk (NRC) over de noodzaak dat ons kabinet ook de kunsten financieel moet ondersteunen in deze tijden van crisis.

Over het belang van kunst en cultuur voor de Nederlandse samenleving repte premier Mark Rutte met geen woord.

Het lijkt er weer op dat de kunsten hun bestaansrecht moeten bewijzen. Het zoveelste antwoord bieden op het hersenloze gewauwel. Op de onzin van de “linkse hobby” en “dat kan mijn zoontje van 3 ook.”

Veel mensen hebben het gevoel een onzinbaan te hebben, totaal zinloos werk te doen. Zij hebben het gevoel niks bij te dragen aan de maatschappij. Stel die vraag aan kunstenaars en je krijgt een heel ander antwoord. Want als er iets is dat kunstenaars kenmerkt dan is het wel dat vlammetje diep van binnen. Veel kunstenaars gaan door met het maken van kunst al zijn ze straatarm, al wordt hun kunst bespuwd, al worden ze er gevangen voor gezet.

Van Gogh ging door, ondanks alle beperkingen van de armoede en de mentale druk. Je kunt dit, natuurlijk, maar beter ongezond noemen. Maar ondanks dat is de kunstschat van Van Gogh van ontelbare waarde gebleken. Er is bijna niets waardevollers te vinden in ons land dan ons culturele erfgoed.

We moeten ons realiseren dat die waarde gecreëerd is ondanks het afzien. En niet dankzij het afzien.

De kunstenaars die afzien is een afgrijselijk beeld. Het past niet bij een moderne wereld, het is iets waar we hen voor moeten behoeden.

Daarom is het vangnet voor kunstenaars pure noodzaak, omdat zij doorgaan ook al hebben ze geen nagel om hun kont te krabben.

Hetzelfde geldt voor de zorg. Geld is ook daar nooit de drijfveer. Deze mensen kun je eenvoudig uitbuiten, ze doen het werk immers maar wat graag omdat ze tot in het diepst van hun vezels overtuigd zijn dat het nut heeft wat ze doen. Je kunt ze stelselmatig gaan onderbetalen, wat dan ook op grote schaal gebeurt. Misschien kun je ze zelfs voor niets laten optreden in ruil voor wat gratis aandacht. Maar alleen barbaren doen zoiets. Die laten het gebeuren dat deze mensen zwaar afzien.