Een onder andere: gelezen in 2020

Dit jaar heb ik veel boeken gelezen. Met dank aan de bibliotheek. En toch ook kocht ik nog regelmatig een vers nieuw boek. Niet ingefluisterd door een vals algoritme maar zuiver weloverwogen met goede aandacht zelf uitgekozen.

Laat me een kleine greep doen uit de stapel van ’t jaar.


The philosophy of Andy Warhol

Een boek uit 1975. Andy Warhol was ervoor gevraagd. Een beetje zoals uitgevers tegenwoordig bekende Nederlanders een boek vragen te schrijven. Gewoon omdat ze bekend zijn. Wat overigens de domste reden is om een boek te schrijven, laat staan te kopen.

Hoewel het boek de schijn ophoudt dat Andy eens flink in de pen geklommen is, jawel je raadt het niet (of wel): er was een ghostwriter bij betrokken. Daarnaast werd veel tekst geabstraheerd uit interviews en uit conversaties met vrienden die Andy op zijn taperecorder had vastgelegd. Andy smulde van het vastleggen van gesprekken en geluiden op tape. Dat was dus ’n podcaster geweest ware hij nu nog in leven geweest.

Op deze manier krijgen we een inkijkje in wat er in Andy zijn *dat vinden wij niet raar, dat vinden wij heel bijzonder* bovenkamer omging. Zo weten we nu dat Andy bang was om eerder te sterven dan zijn moeder omdat zij er dan achter zou komen dat hij een vibrator op zijn nachtkastje had staan. Hij bespaart ons overigens, godzijdank, de verdere details van dat verhaal.

Volgens zijn eigen overlevering leefde meneer Warhol vanuit zijn bed met het blik op twee televisies die op twee verschillende zenders afgesteld stonden. Om maar niets te hoeven missen. Eigenlijk wilde Andy een superster op TV met een eigen show worden, maar da’s niet gelukt. Ook leren we dat Andy een thriller op herhaling kon kijken. Iets in zijn bovenkamer functioneerde niet helemaal lekker waardoor de ontknoping voor hem telkens weer als een totale verrassing kwam.

Meer dan een bed en een douche had onze Warhol trouwens niet nodig. En hij haatte het om uit eten te moeten gaan. Andy deed je geen plezier met een hertenbiefstukje, hij at liever crackers met jam op bed. En als hij wel uit eten ging, bestelde hij juist de dingen die hij niet lustte en liet dat door de ober in een doggybag inpakken zodat hij het op de terugweg achter kon laten voor de zwervers. Dat siert hem.

Conclusie: als je na dat stukje over de dildo bent afgehaakt dan geef ik je geen ongelijk. De filosofische impact van dit boek is sowieso nihil te noemen. Het levert vooral een bevestiging van wat we al wisten: Andy was een mafklapper. Maar liever maf dan saai, dat wel.


Mirror Sound van Spencer Tweedy

De drummende, componerende en zingende zoon van Jeff Tweedy is nu ook een schrijvende zoon. Of nee, dat was hij al. Zo blogt hij al een paar jaar zowat dagelijks zijn Observations. En dit jaar voegde hij daar het prachtige boek Mirror Sound aan toe. Een eerbetoon aan de homerecordists (ja, lekker bekbrekertje). Een slag volk waar ik m’n eigen ook toe reken: muzikanten die gezellig thuis opnemen. Met prachtige foto’s van Daniel Topete in een vormgeving van Lawrence Azerrad.

Het boek staat vol goede gesprekken en spitsvondige quotes van een flink arsenaal aan thuisknutselaars, zoals bijvoorbeeld Sharon van Etten, Suzanne Ciani, Blake Mills en Mac DeMarco. Met foto’s van regenboogkabels, drummachines die dankzij gaffatape nog net niet uit elkaar vallen en aftandse gitaren met ouwe snaren. Zij leveren de bevestiging dat er niets gaat boven het hebben van een huisstudio. Okay, een zwembad ter aanvulling is misschien nog wel aardig. Maar dat terzijde.

Conclusie: must-read voor de thuisopnemert.


How to write one song van Jeff Tweedy

Ook pappa Tweedy, zoon van Spencer, schreef dit jaar een boek. Een compact boek over songwriting. Jeff motiveert en stimuleert en zet tegenover het grote mysterie en de overspannen gedachten een gezond werkelan. Hij pleit ervoor om elke dag tijd vrij te maken voor songwriting. Daarom ook die voorzichtige titel. Focus je op dat ene lied want voor je het weet smaakt dat misschien naar meer.

Een paar maanden geleden schreef ik ook al over Jeff en zijn creatieve visie:

Conclusie: voor iedereen die een liedje wil schrijven, ook al schrijf je ze al(lang): koop dit boek! Jeff staat met twee benen op de grond maar mikt op het allerhoogste.


Spinvis – 7.6.9.6.

Het boek 7.6.9.6. van Spinvis is een niet-lineaire tocht door zijn verleden in de vorm van collages met flarden van teksten, overpeinzingen, hoesjes van singletjes, handgeschreven teksten en soms tref je iets aan dat riekt naar het dogma van De Spinvis. Zoals bijvoorbeeld onderstaande tekst die in spiegelschrift afgedrukt werd.

De nadruk op waarneming boven het gevoelsleven, door het niet benoemen van emoties en het gortdroog opschrijven van wat hij registreert ontstaat er poëzie die, als je er ontvankelijk voor bent, juist buitengewoon romantisch en hartstochtelijk is… door het gebruik van spreektaal, van alledaagse manier van praten wordt er op gewezen dat taal vooral ontoereikend is om het complex van gevoelens uit te drukken… geen emotie is zuiver… bestaat uit zoveel zichzelf tegensprekende stemmen… is dat eigenlijk het niet benoemen ervan, maar wel de wereld er omheen beschrijven…

Met dit project is wat Erik de Jong betreft de cirkel rond, zo viel onlangs op te maken uit het interview voor de Volkskrant (link achter betaalmuur helaas):

Bij het verschijnen van 7.6.9.6. zei je dat je hierna alleen nog instrumentale muziek wilt maken.

‘Met die gedachte heb ik de laatste tijd wel gespeeld. Ik weet niet zeker hoe het gaat uitpakken, maar één ding weet ik wel: 7.6.9.6. is mijn laatste popplaat van dit type. Ik ben altijd een puzzelaar geweest, een man van de muzikale details. De laatste tijd merk ik dat ik wat sneller wil werken. Minder streven naar perfectie. Ik luister veel naar jazz, ben meer bezig met lange, instrumentale stukken die ruwer zijn opgenomen. Misschien komt er wel zang bij, want zang en tekst zijn niet ineens taboe, maar het zullen wel langere stukken muziek zijn. Grilliger. Minder minutieus afgewerkt tot een liedje.

Conclusie: 7.6.9.6. is de maximale versie van het concept Spinvis. Een prachtige samenballing van 20 jaar Spinvisserij op basis van die uitgekookte vorm. Zet een vraagteken in de songtekst en de luisteraar zal op zoek gaan naar betekenis.


Gainsbourg, tekst en uitleg van Rudolf Hecke

Over het onbegrepen lied Je t’aime… moi non plus van grootmeester Serge Gainsbourg maakte ik eind 2019 een podcast. Zodoende kwam ik de Gainsbourg-expert Rudolf Hecke op ’t spoor. Ik las zijn boeken en interviewde hem voor de podcast.

Deze korte samenwerking mondde uit in een samenwerking. Maar helaas gooide corona roet in ons leven. Er restte mij niets anders dan Rudolf zijn nieuwste boek aan te schaffen: Gainsbourg, tekst en uitleg. Een coronageschenk dat inzage geeft in de driedubbele bodem van onze Gitanes rokende vriend. Dankzij dit boek zag ik mijn taalprobleem als sneeuw voor de zon verdwijnen. Voor mensen zoals ik, die de Franse taal niet machtig zijn, is dit boek juist geschreven.

Conclusie: koop dit boek, want zoals Rudolf altijd pleegt te zeggen: “Gainsbourg, dat was de strafste die daar rondliep in Frankrijk!”


A Moveable Feast van Ernest Hemingway

Dit boek moest nu maar eens gelezen gaan worden. Vanwege mijn liefde voor Parijs. Dankzij Hemingway waande ik me, voor weer even, terug in Parijs.

En het boek motiveerde me wat vingerbewegingen te maken:

Conclusie: dit boek is een Feast.


De Wandelaar van Adriaan van Dis

Het mooiste boek dat ik dit jaar las. Binnen twee dagen uit. Ik kwam ‘m op ’t spoor ivm mijn wandelbehoefte. Alleen gaat dit boek niet over wandelen, het verhaal gaat over een hond. In Parijs.

Ook is dit boek een regelrechte reminder dat fictie je vaak meer over het echte leven leert dan non-fictie.

Conclusie: De Wandelaar is een van de allerbeste boeken die een mens kan lezen. En wat zegt dat over Van Dis? Ik hou Spinvisseriaans mijn mond…

Door Marco Raaphorst

maakt podcasts en muziek

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.