(deze blogpost is ook gepubliceerd op Podpraat)

Dogma 95, maar dan voor podcasts

Normaliter ben ik een tegenstander van Het Dogmatisme. Met name als het op levensovertuigingen aankomt. Neemt niet weg dat dogma’s soms de creativiteit kunnen bevorderen. Beperk jezelf en je zult binnen die beperkingen gedwongen worden om oplossingen te vinden voor de problemen waar je tegenaan loopt.

Saaie boel

Wat naar mijn idee het doel van elke podcast is, is een publiek bereiken. Je wilt iets overbrengen. Dat hoeft niet zeer voor de hand te liggen, je hoeft echt niet te pleasen (braaf, saai!), je kunt het publiek zelfs op het verkeerde been zetten, maar het publiek is er altijd. Ook al is het onzichtbaar, wie een podcast maakt richt zich tot dat publiek.

Velen zijn bang dat er in het publiek criticasters zitten en zullen dus vragen alle zinnen die ook maar in de verste verte rieken naar een gevoeligheidje eruit halen. Met het risico dat het een saaie boel wordt en zodoende ook geen publiek zal vinden.

Veel podcasts worden opgeleukt. Stukje muziek erbij. Mooie opbouw qua editing. Voice-overs die duidelijkheid verschaffen. Je kent het format wel. Een format waarbij je ook vraagtekens kunt stellen. Want waarom opleuken? Is de inhoud niet goed genoeg?

Het is ook vaak de podcastmaker die wil laten horen dat ‘ie lekker kan editen. Dit doet afbreuk aan de kwaliteit van de productie want het publiek geeft namelijk werkelijk geen enkele vliegende fuck om jouw geëtaleer als maker. Als maker moet je je dienstbaar opstellen. Des te meer onzichtbaar, des te beter.

Laat zoveel de werkelijkheid onaangetast en grijp pas in als het echt niet anders kan. Denk ik dan.

Lars die wars is van gladjakkerij

Laat ik de oude baas Lars von Trier er even bijhalen. Samen met filmregisseur Thomas Vinterberg verzon hij het dogma Dogma 95 om zich vrij te maken van de gladjakkerij die in de filmwereld heerste. Ze kwamen tot het volgende manifest:

Shooting must be done on location. Props and sets must not be brought in (if a particular prop is necessary for the story, a location must be chosen where this prop is to be found).

The sound must never be produced apart from the images or vice versa. (Music must not be used unless it occurs where the scene is being shot.)

The camera must be hand-held. Any movement or immobility attainable in the hand is permitted.

The film must be in colour. Special lighting is not acceptable. (If there is too little light for exposure the scene must be cut or a single lamp be attached to the camera.)

Optical work and filters are forbidden.

The film must not contain superficial action. (Murders, weapons, etc. must not occur.)

Temporal and geographical alienation are forbidden. (That is to say that the film takes place here and now.)

Genre movies are not acceptable.

The film format must be Academy 35 mm.

The director must not be credited.

bron

Zoiets zou voor een podcast ook prima kunnen werken. Met name dat laatste, geen credits voor de regisseur, is heel interessant. Ik zou ervan maken: geen aan- en afkondiging. Dus geen “je luistert naar een podcast van…”, maar gewoon gelijk – BAM! – ter zake!

Sober en koel

Ik moet dan ook aan een album als Kind of Blue van Miles Davis denken. Prachtige muziek maar vrij sober neergezet. Een soort uitgebeende jazzmuziek, kaal maar elke noot is raak in tegenstelling tot het welbekende riedelderiedel dat veel jazzmuziek kenmerkt.

Is er een kentering gaande dat minder om inhoud draait en meer om esthetiek, de buitenkant? Zonder enige twijfel! Of te wel: vroeger was niet alles slechter.

Kind of Blue is coole muziek. Ingehouden. Ik voel daarin connectie met ons verleden op documentair gebied dat ook gebaseerd is op soberheid. Of neem de oude interviews van Theo van Gogh die plaatsvonden in een leeg decor met slechts een tafel, twee stoelen en een asbak. Wat heb je meer nodig voor een gesprek tussen twee personen? Vandaag de dag wordt menig tv-programma echter opgeleukt met een, in mijn ogen, te afzichtelijk en keurrijk decor. De veramerikanisering heeft duidelijk haar intrede gedaan.

Ruim 10 jaar geleden was het ook mijn vorm die soberheid. Ik maakte reportages zonder poespas. Geen intro of outro. Geen opgeleukte muziek. Een beetje zoals Frans Bromet filmt. Want die zul je ook geen lijk het beeld in zien schuiven namelijk…

Drie voorbeelden uit mijn verleden

de man die al 45 jaar naar vliegtuigen kijkt
vrijwillige gijzelingen Leeuwarden
op zoek naar Paul Verhoeven

Gewoon zoals het is, niets meer en niets minder.

(de omslagfoto werd gemaakt door Rick Noordhuizen)

Door Marco Raaphorst

maakt podcasts en muziek

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.