Je hebt mensen die rustig een podium oplopen en je hebt mensen zoals Stewart Copeland, de welbekende drummer en oprichter van The Police. Hij greep de microfoon, vloog naar de rand van het podium en introduceerde de vrouw die hem ging interviewen. Nou ja, interviewen? Zij was duidelijk part of the deal en vooral nodig om op de tijd te letten en Stewart hier en daar een beetje bij te sturen.
Een en al energia! Zoals de Brazilianen zeggen.
Ik zag hem gisteravond in het Paard, hier in Den Haag.
Het verhaal van The Police is het verhaal van hoe Stewart vooral de tijdgeest goed aanvoelde. Stewart is van 16 juli 1952 en een kreeft net als ik, evenals mijn dochter.
Punk
Het was de punkmuziek uit de tweede helft van de jaren 70 die hem op het idee had gebracht om daar iets mee te doen. De rebelse energie trok hem erin aan. Samen met Sting en Andy Summers vormde hij het beroemde trio The Police dat in tegenstelling tot punkmuzikanten wél goed kon spelen.
Sting speelde daarvoor ondermeer in de jazzrock band Last Exit en Stewart in de progressieve rockband Curved Air. Andy had als gitarist ervaring opgedaan bij The Animals, Soft Machine en dat soort klinkende namen. Allemaal genres en bands die verdacht waren volgens de puriteinse punkpolitie maar The Police trok zich daar geen reet van aan.
Het bleek een gouden greep met ditto succes als resultaat. Toch zorgden de grote verschillen en spanningen tussen Stewart, Sting en Andy voor een onvermijdelijk breuk. Dat ze het 10 jaar met elkaar hebben uitgehouden is nog een klein wonder.
Banging on things
Stewart nam gisteravond geen blad voor de mond en het moest Stingo (koosnaampje van Copeland) met name ontgelden. Zo noemde hij Stingo een kleine autist en een baasje. Stewart had twee oudere broers boven hem en wist dus wel wat knokken was. Bovendien had hij geen ambitie om de baas te willen zijn. Stingo daarentegen was de oudste in het gezin met een jongere broer en twee zussen, kortom: een geboren baasje.
Stewart wilde gewoon graag “banging on things”. Sting wilde het liefst dat Stewart precies speelde wat Sting in gedachten had. Stewart wilde dat zelf graag bepalen. Het leverde oorlog tussen die twee op. Het aloude adagium dat alle muzikanten in dienst van het nummer moeten spelen was aan Stewart niet besteed. Volgens hem was een nummer er louter voor bedoeld zodat hij kon “banging on things”.
Toen The Police in de beginjaren 2000 een reünietour deed, een idee van Sting, moest de groep tweemaal band-therapie ondergaan om de botsende ego’s in goeie banen te leiden.
Stewart vertelde over een avond tijdens de reünietour en dat Andy een solo nam. Stewart raakte opgewonden en Andy ging door met soleren. Volgens Stewart ging het tempo ietsjes omhoog en maakte er een klein gebaar met zijn twee vingers bij. Stewart kennende ging het tempo gigantisch omhoog. Dit kun je op de oude live opnames van The Police goed horen. Goed tempo houden is niet Stewart zijn sterkste punt. Jagen is zijn kenmerk. Het is het gevolg van zijn legendarische energie.
Lang verhaal kort: het voorval kwam op een zeer afkeurende blik van Sting te staan.
“Fuck off, I AM OKAY!!”
Sting solo vind ik veel minder interessant dan The Police en dat ligt met name aan het ontbreken van het venijn van Stewart Copeland. Opvallend is dat alle drummers bij Sting in de stijl van Copeland spelen maar braver zijn. Ze spelen netter. Ook gitarist Dominic Miller is iemand die duidelijk een fan is van Andy Summers en in zijn stijl speelt. Waarom Sting voor tweederangs brave versies van Copeland en Summers kiest, is apart.
Maar ik denk dat ik wel het antwoord weet: Sting is dol op die manier van drummen en die manier van gitaarspelen. Het punt is alleen dat het onmogelijk is met Andy en Stewart. Als Sting met Andy en Stewart speelt gaat het dak eraf maar het is ook onderling oorlog. Vinnie Colaiuta en Dominic Miller daarentegen spelen braaf wat Sting van ze verlangt. Sting is de baas. In The Police was het een knetterend krachtenveld tussen drie mensen.
Dat Sting een goed songwriter is, dat ontkende Stewart gisteren niet. Wel moest hij kwijt dat Stewart zijn afgekeurde Police-nummers later in filmsoundtracks opdoken en in de prijzen vielen. Hij ging zich na The Police met name richten op het maken van filmmuziek. Vandaag de dag maakt Stewart zelfs muziek voor opera’s.
Stewart kan goed vertellen en dikt de verhalen behoorlijk aan met grotesk taalgebruik en maakt er wilde armgebaren bij. Tweemaal ging de SOS-melding op zijn smartwatch af omdat hij vallende bewegingen zou maken. “Fuck off, I AM OKAY!!” snauwde hij naar zijn pols.
Waar zit de pijn?
Hoewel vermakelijk, het is natuurlijk een act die Stewart opvoerde. Wat dat betreft kregen we alleen de vermakelijke verhalen te horen, maar de echte pijn bleef achterwege.
Andy Summers beschreef die pijn in zijn boek One Train Later wél. Toen The Police ermee ophield wist Andy het zeker: ik zal nooit meer met zo’n succesvolle band spelen. Opvallend is dat Andy daarna koos voor niche muziek. Zijn solowerk en zijn werk met Robert Fripp is duidelijk niet voor de massa bedoeld.
Dave Grohl zat ook in een hele populaire band, Nirvana. Maar begon daarna de populaire band The Foo Fighters. Het kan dus wel. Een kwestie van kiezen en natuurlijk is zoiets afhankelijk van een grote mate van geluk.
Want neem bijvoorbeeld Paul McCartney, niet de minste. Hij heeft diverse malen verklaard, zelfs recentelijk nog, dat hij het succes van The Beatles nooit zal evenaren. Hetzelfde geldt overigens voor Sting. The Police is op streaming een factor twee maal zo populair als Sting zelf.
Stewart is dus zeer succesvol met zijn filmmuziek. Hij is daarmee begonnen toen hij nog in The Police zat. En hij realiseerde zich, zoals genoteerd in het boek Exit Stage Left van Nick Deurden, dat dat enorm leuk is om te doen. Plotseling werkte hij met een regisseur die wél vertrouwen had in zijn werk en in tegenstelling tot het werken met Sting leverde dat dus niet een ongelofelijke strijd op.
In het boek Exit Stage Left komen we er trouwens wel achter hoe het met de pijn van Stewart zit. De reünietour had de oorlog en pijn van vroeger omhoog gebracht. Vandaar de tweemaal therapie die de band nodig had om überhaupt weer te kunnen optreden. In het boek vertelt Stewart hoe hij samen met Sting en Andy, vanwege de grimmige sfeer de dagen en uren aftelde naar het laatste optreden toe en pas op het allerlaatst besefte “what a great time we had”. Nick Deurden slaat de spijker op zijn kop als hij schrijft:
This might just be the perfect explanation for dysfunction: unable to fully enjoy the enjoyable thing because they’d all grown so accustomed to not enjoying it.
De heren hoopten dat ze het verleden konden laten rusten en dat die reünietour nu eindelijk zou opleveren waar ze zo naar verlangden: dat ze fijn samen zouden spelen. Maar opnieuw werd het bewijs geleverd dat dat onmogelijk was.
Gisteravond bleef het een beetje aan de oppervlakte. Het was zeer vermakelijk, dat zeker. En ik was dolblij dat ik op slechts een paar meter van mijn jeugdidool naar hem kon luisteren. Maar de ware inzichten, die hoorde ik niet. Stewart zat iets teveel in zijn rol als Superheld. Terwijl hij zelf ook wel weet, dat hij dat niet is.
A rock star is ultimately just a human being. You are the person that still has that avatar, and it’s a picture of you, and the avatar is built up around you, and fans put all their hopes and desires on to it … But it’s not you, it’s really not. You’re still just a skinny kid, the same kid you always were. Your words may ring louder, you may seem more hilarious to people, more popular, and you might be driving a truck rather than a car, but it’s important to never forget that it’s an illusion; it’s all just a big illusion.
citaat Stewart Copeland uit het boek Exit Stage Left
Geef een reactie