Er kwam een uitspraak van het Europese Hof van Justitie naar aanleiding van de langlopende kwestie van Kraftwerk tegen hiphop-duo Moses Pelham en Martin Haas over het samplen van een drumbeat van twee seconden uit een nummer van Kraftwerk uit 1977.
Het hof oordeelt dat voor sampling toestemming nodig is van de fonogrammenproducent (de eigenaar van de master van de geluidsopnames) voor het samplen van muziek, ongeacht de lengte van het muziekfragment. Maar merkt daarbij op dat als het fragment (de sample dus) zodanig bewerkt is dat het originele werk niet meer kan worden herkend (op het gehoor, niet middels een computer – een computer herkent alles met gemak) de rechten van de producent van het origineel niet geschonden worden.
Het HvJ EU legt het nabuurrechtelijke begrip ‘reproductie’ in relatie tot sound sampling aldus beperkter uit tegen de achtergrond van de kunstvrijheid.
De kunst van het samplen na Pelham (PDF)
Daarnaast maakt het EU-Hof ook nog een uitzondering voor citaten: een sample staat gelijk met een citaat als het een dialoog aangaat met het oorspronkelijke werk.
Daarnaast dient uiteraard aan alle andere wettelijke citaatvereisten voldaan te worden. Het is in de muziekpraktijk natuurlijk de vraag wanneer precies sprake is van een ‘dialoog’ in het kader van een klankcitaat. Of eerbetoon, protest, maatschappijkritiek, parodie of muzikale geschiedschrijving in voldoende mate een dialoog met het gesamplede werk impliceren, zal steeds in het concrete geval moeten worden vastgesteld.
De kunst van het samplen na Pelham (PDF)
Dus als ik in mijn lied een zinnetje ala ‘zoals de Beatles gisteren’ laat samenvallen met een sample uit nummer Yesterday dan is dat anno 2020 dus juridisch toegestaan.
Dat vind ik nou echt vooruitgang!