Waardebepaling achteraf is een mooi principe. In Nederland is de bekendste pionier op dit gebied Martijn Aslander. Waar het op neerkomt is dat je bij waardebepaling achteraf je niet vooraf een prijs afspreekt voor je nog te leveren diensten of producten, maar achteraf gaat bepalen wat de waarde ervan is. Niet alleen de waarde voor de opdrachtgever, maar misschien heeft het jou ook wel het een en ander direct opgeleverd. Waardebepaling achteraf voelt als een reële manier om elkaar te helpen. Die misschien beter in balans is dan het afspreken wat iets gaat kosten.

Ook ikzelf ga ermee aan de slag, naar eerdere kleine positieve ervaringen ermee opgedaan te hebben. Volgende week vind er hier bij ons thuis in het kader van opuh huis een adviesgesprek plaats met iemand die een boek gaat uitgeven. Hoe je dit online zou kunnen opzetten, dat wordt de basis van het gesprek.

Veel zelfstandig ondernemers, zoals ik, wachten op werk of moeten actief opzoek naar klanten die hun diensten willen inhuren. Je moet een contract ‘aftikken’ en kunt dan pas aan de slag. Via waardebepaling achteraf kun je altijd direct aan de slag. Je biedt je diensten gewoon aan. Dit is voor de adviseurs misschien eenvoudiger dan voor iemand zoals ik.

Aslander roept dan ook hardop: “nee, ik ben niet in te huren”. Wat hij natuurlijk bedoelt is dat hij hoopt dat hij van waarde is en dat die waarde pas achteraf bepaald kan worden.

Een vraag is meestal simpel. Bijvoorbeeld iemand die vraagt of ik een leadertune kan maken bij hun video. Soms is die video nog lang niet klaar. Kortom: vaak is het vrij lastig inschatten hoeveel tijd ik eraan kwijt zal zijn. En hoewel sommige klanten mij hele goeie instructies geven over welke muziek ze willen hebben, soms willen ze toch iets anders dan wat ik voorstel. Samen ga je ermee aan de slag en ik zal moeten zorgen dat ik van waarde ben. Logisch.

U vraagt, wij draaien, is een principe waar ik niet zoveel mee kan. Bij dat soort projecten is er vaak sprake van een bedenker, een opdrachtgever en diverse andere mensen met ‘belangrijkere rollen’ dan bijvoorbeeld de muziekcomponist. Het nadeel is vaak dat zo’n productie niet gezien wordt als een gezamenlijke productie. Mensen die mij goed kennen, weten dat ik juist geloof in het collectief, waarbij ook de auteursrechten op een niet-exclusieve manier gedeeld worden door alle betrokkenen. Of beter: dat de rechten bij de betrokkenen blijven in plaats dat ze voor geld worden weggekocht door de opdrachtgever.

Muzikanten die op straat spelen, maken ook gebruik van het principe waardebepaling achteraf. Zij spelen in de hoop dat een aantal mensen wat geld in het hoedje gooien. Meestal is dat het geval en ben je heel goed, dan zal dat ook gewaardeerd worden. Toch is het natuurlijk de vraag voor welke situaties dit allemaal werkt. Een laptop zal je er niet snel mee kunnen kopen. Of hoewel, als ik nu wat muziek maak voor bijvoorbeeld Dell, is het dan misschien niet aardig als ik in ruil daarvoor een laptop ontvang?

En webloggers doen ook aan waardebepaling achteraf. Allemaal. Zij schrijven in de hoop dat het hen achteraf iets oplevert. Achteraf van waarde blijkt te zijn; aandacht, begrip, steun, advies, adverteerders, joe name it.