Vaak krijg ik vragen over de spullen die ik gebruik. Wat mijn favoriete microfoon bijvoorbeeld is. Dat is een kwestie van smaak, beschikbaar budget en een grote dosis gezond verstand. Met name dat laatste, weegt voor mij het zwaarst. Er wordt immers zeer veel onzin verkocht. Vandaar onderstaande.
Eerstens, een foto van een 3-tal microfoons die ik gebruik:
Van links naar rechts:
- een windscreen: het zwarte bolletje dat je over een microfoon doet zodat de wind die uit je mond stroomt de microfoon niet doet dichtklappen
- een pop filter: een rond filtertje dat je voor de microfoon plaatst zodat de microfoon beter beschermd is tegen pop-geluiden (harde p-klanken met name)
- de Shure SM57 dynamische microfoon
- de Shure SM58 dynamische microfoon
- de Joemeek JM57 condensator microfoon
- een extra pop filter (in tegenstelling tot het exemplaar aan de linkerkant dat gemaakt is van metaal is deze van stof)
De beste microfoon voor inspreken en zang
TL;DR: de Shure SM57.
Als je zelf iets wilt inspreken of zingen dan is de keuze voor een microfoon vrij eenvoudig. Kijk bijvoorbeeld naar wat je 9 van de 10 keer bij liveoptredens zult aantreffen: een Shure SM58. Een relatief goedkope microfoon (+/-110 euro).
Wat je moet hebben als je iets inspreekt of gaat zingen is een microfoon die alleen het geluid van je stem opvangt zonder het geluid van het omgevingsgeluid erbij. De Shure SM58 doet dat en daarom zie je hem bij liveoptredens altijd. Bij een liveconcert is er zeer veel omgevingslawaai voor de zanger afkomstig van de drummer, de monitors, de bas, de gitaren enzo. En hoewel jij misschien denkt dat het in jouw kamer of studio een stuk stiller is, jij hebt een andere vijand: reflecties van de wanden. Als je in een kamer praat dan reflecteren de wanden het geluid alle kanten op. Een galmend geluid ontstaat en dat klinkt ronduit irritant.
Wat je nodig hebt is een microfoon met een nierkarakteristiek (cardioid). Zoals de Shure SM58. De Shure SM57 heeft ook een nierkarakteristiek en is net als zijn broer de SM58 dus uitermate koppig in het opvangen van het omgevingsgeluid. Fijn dus!
Het verschil tussen de SM57 en SM58 zit ‘m in het windscherm dat in de SM58 ingebouwd zit, verder zijn ze exact gelijk (zie ‘SM57 vs SM58’ op de Shure website). Dit houdt niet alle wind tegen, wel de meeste wind. In de praktijk vind ik daarom de SM57 een ietwat betere microfoon voor het inspreken en voor zang want ik combineer de SM57 met mijn favoriete windscreen en een popfilter. Dit neemt iets van de hoge tonen weg uit het geluid maar voorkomt dat je irritante bijgeluiden vastlegt in je opnames. Het verlies aan hoge tonen kan ik overigens in mijn editing-software eenvoudig bijregelen middels EQ. Het is iets dat ik altijd toepas, EQ. Welke microfoon ik ook gebruik.
Aanvullend voordeel: proximity effect
Een microfoon met een nierkarakteristiek (cardioid), een richtingsgevoelige microfoon dus, heeft nog een ander groot voordeel: het proximity effect dat optreedt als je dicht bij de microfoon zingt of spreekt. Het proximity effect is het toenemen van de lage tonen in het geluid des te dichter je bij de microfoon komt. Hierdoor klinkt dit model microfoon heel intiem als je dichtbij de microfoon zingt of spreekt.
De SM57 en SM58 slaan hiermee 2 muggen in 1 klap:
- ze zijn ongevoelig voor omgevingsgeluiden en pikken alleen geluid op die uit de richting van de mond komt, hierdoor zullen reflecties in de ruimte (kamer of studio) meer op de achtergrond blijven
- vanwege het proximity effect hebben ze een fraai diep laag wanneer je dicht bij de microfoon zingt of praat en waardoor eventuele reflecties in de ruimte (kamer of studio) nog meer naar de achtergrond gedrukt worden
De (relatieve) onzin van dynamisch versus condensator
De Shure SM57 en SM58 zijn dynamische microfoons. Het zijn minder gevoelige microfoons dan microfoons van het type condensator. Hoewel condensator microfoons de reputatie hebben transparanter te klinken is dit eigenlijk onzin als je naar de karakteristiek kijkt. Met een Shure SM57 kun je glasheldere opnames maken van stemmen en akoestische gitaren.
Een gevoelige condensator microfoon die ook nog eens rondom gevoelig is zal veel problemen geven. Met name voor zang en spraak aangezien het omgevingsgeluiden en reflecties van de ruimte (lees: galm) ook zal oppikken. Dit type microfoons is prima te gebruiken voor andere doeleinden maar voor inspreekwerk en zang adviseer ik een richtingsgevoelige dynamische microfoon. Eentje die juist ongevoelig is voor omgevingsgeluiden en vrijwel alleen de stem oppikt.
De onzin van een reflectiescherm
Tegenwoordig zie je steeds vaker dat men gebruik maakt van een reflectiescherm. Zoals bijvoorbeeld te zien is in de video Booth Junkie:
still uit video van Booth Junkie
Het is een scherm dat de microfoon beschermt tegen het oppikken van geluiden van achter en naast de microfoon. Maar het beschermt de microfoon niet tegen het oppikken van geluiden vanaf de richting waar de microfoon het meest gevoelig voor is: de kant waar je hoofd zich bevindt. Een kussen achter je hoofd leggen heeft WEL zin maar zo’n reflectiescherm? Koop het niet, het effect ervan is zeer gering tenzij je een rondom gevoelige microfoon gebruikt die dus ook aan de achterkant en zijkanten veel geluid oppikt. Maar zoals ik boven al schrijf: ik raad zo’n microfoon eigenlijk af voor zang en spraak.
En de Shure SM7B dan?
De Shure SM7B is een veel gebruikte dure microfoon voor zowel spraak/radio als zang. Zijn voorganger de SM7 (voorzien van een kleiner windscreen) werd bijvoorbeeld door Michael Jackson gebruikt op het legendarische Thriller album. De capsule die in de SM7/SM7B zit is dezelfde als die van de SM57/SM58. Dus in de basis is de klank gelijk. De SM7B is wel bijna 4 keer zo duur. Wat rechtvaardigt de prijs? Het ingebouwde windscreen.
De SM57, de goedkoopste van het 3-tal, heeft geen ingebouwd windscreen. De SM58 heeft een eenvoudig windscreen en de SM7B heeft het meest complexe windscreen.
Iemand die heel bekend is en de SM7B gebruikt is Marc Maron van de WTF-podcast. Hij gebruikt er 2 voor al zijn interviews.
Hoewel het windscreen van de SM7B erg goed is, het houdt niet alle windgeluiden buiten. Daarom blijf ik bij mijn keuze voor de beste microfoon voor zang en spraak: de Shure SM57. Het ding is super goedkoop. Combineer deze met een goed windscreen en/of pop filter en je kunt er werkelijk alle kanten mee op. En Obama gebruikte hem voor al zijn toespraken. Trump kuch overigens ook…
