“You zombie, be born again my friend” – Sign In Stranger, Steely Dan
Een ode aan Walter Becker
Afgelopen zondag 3 september overleed Walter Becker van de door mij geliefkoosde band Steely Dan. Ik raakte er flink van uit mijn doen maar gelukkig mocht ik wel een paar dagen later in het programma De Nieuws BV op Radio 1 samen met journalist Mark Koster een ode aan Steely Dan brengen. Dat gaf me een goed gevoel.
Het gesprek is terug te luisteren en terug te zien:
Een ode aan Steely Dan met Mark Koster en Marco Raaphorst – De Nieuws BV – NPO Radio 1
Video voor radio werkt eigenlijk best goed op deze manier. Rauw geschakel tussen de pratende koppen, het is best leuk om naar te kijken, frisser dan tv. Alsof je een beetje stiekem via de webcam meegluurt. Niet opgeleukt, maar gewoon zoals het was.
“Hi Siri!”
Tegen een computer iets zeggen is allang geen exotisch of maf gedoe meer. Siri van Apple, Alexa van Amazon en de naamloze vrouwelijke stem van Google roepen we simpelweg aan. De apparaten luisteren altijd mee, waardoor je ze kunt verzoeken iets voor je te doen. Een podcast afspelen bijvoorbeeld. Super handig wanneer je in de auto zit of in de keuken staat te koken.
Toch heb ik er nog altijd een groot bezwaar tegen: door het continu afluisteren van alles wat er in de omgeving van een apparaat gebeurt, zie ik die apparaten toch echt als een soort Trojaanse Paarden. Ik vertrouw er zeker niet op dat de overheid niet meeluistert. Of de belastingdienst. Of de AIVD. De zorgverzekeraar of de adverteerder die graag wil weten wat ‘ie aan mij zou kunnen slijten. En ga zo maar door. En dan te bedenken dat die privacy zo op straat komt te liggen aangezien veel organisaties hun beveiliging niet op orde hebben en zelfs het updaten van Windows verzaken te doen.
Maar goeds, spraakgestuurd zet dus wel de bediening van onze apparaten totaal op zijn kop. Want wie bijvoorbeeld een podcast wil afspelen vanaf een scherm is afhankelijk van de visuele aspecten, het logo van de podcast, de titel, de bijbehorende tekst en een bedieningspanel. Bij stembediening ontbreken deze elementen volledig.
Hierdoor wordt de lokatie waar iets staat, de website of het programma/app waarmee we podcasts of muziek beluisteren niet langer belangrijk. Sterker nog: het wordt onzichtbaar. De impact hiervan is gigantisch. Stel je wilt een podcast horen. Het systeem kan zoeken op Spotify, YouTube, iTunes, Overcast, BNR, VPRO etc. Jij ziet niet waarvoor er gekozen wordt en dat boeit je ook niet, je wilt tenslotte die podcast horen en je er eventueel op abonneren door “abonneer mij op deze podcast” te roepen. De impact die dit op Spotify, YouTube, iTunes en dergelijke gaat hebben is natuurlijk gigantisch. Ineens maakt de service niet meer uit maar de content. Voila: content is king.
Van je eigen stem een robotstem maken
De techniek om van je eigen stem een robotstem te maken wordt steeds toegankelijker. En robotstem is eigenlijk een verkeerd gekozen woord want de moderne tools pogen een zo naturel klinkende stem te creëren.
Erwin Blom noemde in zijn Fast Moving Targets nieuwsbrief een interessante tool op dit vlak: Lyrebird:
Lyrebird – Create a digital copy of voice
Een goed voorbeeld van de tool is deze Tweet waarin Donald Trump overweegt om alle handel met landen die zakendoen met Noord-Korea stop te zetten:
Lyrebird AI on Twitter: “@realDonaldTrump https://t.co/N6DRPdEGPT https://t.co/G30DvmQNdk”
Alleen heeft Donald Trump dat niet gezegd. Lyrebird kan deze zin genereren omdat het gevoed werd met vele teksten in geluid van Mister Trump himself, waardoor de tool er allerlei nieuwe zinnen uit kan boetseren. Maar laten we het ook positief zien: met deze tool kun je Trumpy dus ook verstandige dingen laten zeggen.
Het klinkt verdomd echt. En opvallend vind ik sowieso hoe snel we allemaal aan dit soort stemmen gewend zijn geraakt. Neem bijvoorbeeld de aankondigingen in bussen, trams en treinen. Ook die maken gebruik van woorden die aan elkaar gelijmd zijn op een kunstmatige manier (iets primitiever dan zoals met Lyrebird). Maar volgens mij valt niemand daar over, sterker nog, het belangrijkste aspect bij taal: men verstaat het prima. De techniek van Lyrebird gaat nog een stap verder door zelfs lettergrepen en de dictie van een stem toe te passen.
Hoewel ik al snel aan de mogelijkheden voor fake news denk, zijn er ook talloze mogelijkheden voor fictie en voor audioboeken als je gebruik maakt van een robotstem. En het doet me ook een beetje denken aan Vocaloid, een zangsynthesizer gemaakt door Yamaha, die al 13 jaar op de markt is.
In Japan werd daarmee in 2009 een uitverkocht concert gegeven met behulp van een fictieve Anime-zangeres die als hologram te zien was. Wat inmiddels is uitgemond in een *zucht* nieuw muziekgenre.
Popmuzikanten van tegenwoordig zetten vaak een Autotune op hun stem zodat hun stem loepzuiver wordt. Daardoor klinkt vrijwel alle populaire pop aalglad. Het zou me dan ook niets verbazen als bands zonder zanger of zangeres straks gemeengoed gaan worden in navolging van die rare Japanners…
Maar ik dwaal af.
De helft van alle Amerikanen luistert naar podcasts
Onderzoeksbureau Nielsen kwam vorige maand met opvallend nieuws:
There’s a podcast listener in half of all U.S. households, and boy do they love beer and bottled water, according to new data from Nielsen that aims to help consumer brands match purchase behavior to podcast audiences.
De adverteerders hebben hun pijlen op de podcast gericht, naast video. In de laatste aflevering van ‘Een podcast over media’ vertelde Alexander Klöpping dat de advertentiemarkt voor tekst ingestort is. Noodzakelijke adblockers weren advertenties en de markt richt zich nu op video. En in Amerika dus ook op podcasts, zo concludeert Nielsen:
The survey found that over 60 million households in America are home to a podcast listener, with 22 percent of those fans considering themselves “avid” fans. Those millions of podcast listeners also spend billions of dollars on consumer products every year, so the key for marketers is to know where to best reach them.
Bier en gebotteld water worden gezien als producten met de grootste doelgroep. En deze doelgroep kan middels een podcast dus uiterst effectief bediend worden, zo luidt de conclusie.
De situatie in Nederland is nog wel wat anders. Hoewel de podcast duidelijk een opmars maakt, met name de adverteerders staan er nog niet voor in de rij. Maar ik zie dat op termijn wel veranderen. Het sluit ook aan op wat Alexander Klöpping vertelde. Niet voor niets zit zijn Blendle achter een betaalmuur. En dat andere mannetje van ‘Een Podcast over Media’, Ernst-Jan Pfauth werkt ook bij een club die niet gelooft in adverteerders, De Correspondent. Nu hebben beide heren een verschrikkelijk bekakte rollende-R waar ik allergisch voor ben, maar ze zeggen wel snuggere dingen. Luister dus naar die laatste episode:
S01E14 Season Finale — Een Podcast over Media — Overcast
En met name over advertenties worden dus interessante dingen opgemerkt. Advertenties zijn namelijk het model voor podcasts om centjes mee te verdienen. Maar het is wel wat lomp om je uitzending te moeten onderbreken met een boodschap van een of andere geldschieter. Ik skip die momenten dus ALTIJD. Welnu, in de Season Finale van Een Podcast over Media spreken de heren ook over Patreon, een service die ik ook al eens eerder genoemd heb.
Best way for artists and creators to get sustainable income and connect with fans | Patreon
Patreon maakt het mogelijk om een fanclub rondom je podcast op te bouwen. En heel veel donateurs heb je er niet voor nodig om er een modaal inkomen mee te verdienen. Iets minder dan 300 personen, zo rekenmachiende Errrrrrrrnst-Jan Pfauth in bovengenoemde podcast uit.
Kortom: maak een knalgoeie podcast, schrijf je in bij Patreon en ga op zoek naar die 300 fans!
Klinkt als muziek in mijn oren…
Geef een reactie