AISIS – The Lost Tapes / Vol.1

The Lost Tapes / Vol.1 is een album dat zich voordoet als een zoekgeraakt album van Oasis. Erg catchy en de stem van Liam Gallagher klinkt erg lekker. Punt is alleen: dit is geen Oasis en de stem van Gallagher werd gegenereerd middels software. Een robot dus. Zanger, liedschrijver en producer van de band Breezer, Bobby Geraghty, bedacht op een dag om zijn stem te vervangen door die van Gallagher.

“We’ve been together for over 10 years, wrote a few tunes back in 2013, but parked them and moved on. Over lockdown, we thought we should try to do something with them, so we released a couple of songs – Alive and Forever – that got a bit of traction, but it soon petered out. Then Bobby had the mad idea to stick in Liam as the singer.”

‘We got bored waiting for Oasis to re-form’: AIsis, the band fronted by an AI Liam Gallagher – The Guardian

A capella opnames van de stem van Liam werden gebruikt om het neural model netwerk, zoals dat dan heet, te trainen. 7500 epochs/samples om precies te zijn.

The results are billed as The Lost Tapes Volume One and credited to AIsis. Essentially, it’s a 33-minute concept album imagining what might have emerged had Oasis’s classic 1995-97 lineup continued to write music. “We originally had the idea to put it out as a lost Oasis tape,” says Jon Claire, Breezer’s 38-year-old drummer, but in the end they decided to reveal themselves. “We’re actually a bunch of normal guys,” he adds.

‘We got bored waiting for Oasis to re-form’: AIsis, the band fronted by an AI Liam Gallagher – The Guardian

Dit album is een uitstekend voorbeeld van waar de techniek toe in staat is. Liam klinkt eigenlijk gewoon als Liam. De nummers van Breezer zijn ijzersterk en in de style van Oasis geschreven maar ze zijn wat rauwer en neigen wat meer naar het solowerk Liam.

Laatst genoemde in een tweet op de site van De Blauwe Mus:

Mad as fuck I sound mega

Twittâh

Deze techniek werd al in 1958 uitgevonden maar wordt met name de laatste jaren veel gebruikt dankzij toegenomen computerkracht. En een en ander laat zich categoriseren onder het marketingtechnisch handige labeltje AI. Deze techniek is voor heel veel zaken in te zetten. Zelf gebruik ik het voor realistische gitaargeluiden, want deze techniek leent zich uitstekend om het geluid van gitaarversterkers en pedalen om te zetten naar een model dat niet van echt te onderscheiden is.

Maar juist ook voor stemmen wordt het de laatste jaren veel gebruikt. Zo werd in 2016 WaveNet gepresenteerd dat op basis van bovengenoemde techniek enorm realistisch klinkende stemmen wist te generen. Met behulp van deze techniek begon de regionale omroep NH Radio in 2020 zo’n robotstem in te zetten om nieuwsbulletins voor te lezen. Vervolgens begonnen ondermeer Nu.nl, NOS en NRC gebruik te maken van spraakrobots.

Recentelijk werden de stemmen van NRC-redacteuren Mischa Spel en Egbert Kalse gebruikt om nieuwe robots mee te bouwen. Hun stemmen zijn nu te horen als je op de luisterknop klikt.

Egbert Kalse is mijn collega bij NRC Vandaag (ik ben een van de editors, verantwoordelijk voor de montage). Ik ken zijn stem dus heel goed. En hoewel de robot zeker nog niet 100% optimaal klinkt, het is Egbert die ik hoor waarmee dat voorlezen veel persoonlijker gaat aanvoelen. What’s next? In principe kun je elke redacteur een model/robot laten trainen waardoor een artikel dat door hem/haar/hen geschreven is ook voorgelezen kan worden door dezelfde persoon.

Dit gaat natuurlijk ook de toekomst van podcast gigantisch bepalen.

Terug naar de muziek, want daarmee was ik begonnen. Een stem ligt heel gevoelig, als het niet menselijk klinkt dan hoor je dat meteen. Dat geldt minder voor zang want zang werd altijd al gigantisch opgeleukt. Al decennia lang doet elke zanger in de studio heel veel takes, waar de beste stukjes van gebruikt worden. Gechargeerd gezegd: zingen is onnatuurlijk praten, snap je?

Auto-Tune-software werd in 1996 op de markt gebracht. Hiermee is het mogelijk om valse noten perfect in toonhoogte te corrigeren. Deze techniek wordt inmiddels door vrijwel iedereen gebruikt die zang opneemt.

Voor wie op dit vlak net zo’n grote nerd is als ik, check onderstaande video waarin producer Trevor Horn (bekend van o.a. Seal, Slave To The Rhythm en Frankie Goes to Hollywood) uitlegt hoe hij zang opneemt. Lees: elk hulpmiddel is geoorloofd.

Dit album AISIS – The Lost Tapes / Vol.1 is wat mij betreft een belangrijk ijkpunt in de tijd. Deze techniek gaat nog heel veel ingezet worden. Van alles is denkbaar. Wat te denken van The Beatles waarbij de zangers Lennon versus McCartney stuivertjewisselen? Of Sex Pistols songs die gezongen worden door Michael Jackson?