Onlangs zag ik de video The Myth of Levels in Learning Music van Tim Lerch op YouTube. Tim, gitarist, houdt daarin een lang betoon over de onzin om te denken in niveaus als het op muziekmaken aankomt. Dat, wanneer je muziek maakt, je denkt je op een bepaald niveau te bevinden en droomt van een niveau hoger. En dat als je op dat hogere niveau terechtkomt je zal verlangen naar nog een hoger niveau. Om kort te gaan: je bent nooit tevreden en verliest het spelplezier hier, nu, op dit moment, uit het oog.
Dat gevoel kennen we allemaal, niet waar?
Ik moest denken aan de recente podcastserie van NRC Future Affairs over bewustzijn, want zeg nou eens eerlijk: what the fuck is bewustzijn nu eigenlijk? En ik moest ook denken aan de beroemde TED-talk van hersenwetenschapper Jill Bolte Taylor die op een dag een hersenbloeding kreeg. Ze bestempelde dat tot haar stroke of insight. De ervaring had haar namelijk inzage gegeven in hoe de hersenen werken.
Jill legt in de TED-talk uit dat onze linker- en rechterhersenhelft qua functie zeer verschillen van elkaar. Ze bestempelt de rechterhersenhelft als een parallelle computer en de linkerhelft als een seriële computer. De parallelle computer neemt alles tegelijkertijd waar terwijl de seriële computer in stappen denkt, in een vroeger, in een toekomst. Links vormt zich dus de logica, de taal, de kennis… het bewustzijn?
De hersenbloeding vond bij Jill plaats in de linkerhersenhelft en toen het plaatsvond werd ze geconfronteerd met het wegvallen van logica, zelfs haar werk bellen om hulp te vragen bleek een opgave omdat ze de cijfers niet kon ontfutselen die ze moest draaien. En haar stem klonk als een brei aan geluid. Ondertussen liet de rechterhelft Jill kennismaken met een bewustzijn dat ze niet eerder kende: een euforische staat van zijn waarin zij één was met de wereld om haar heen.
Die euforische staat van leven vond Jill geweldig maar ze besefte ook dat ze dat andere, het meer lineaire bewustzijn, óók nodig had om te kunnen leven.
Ik denk dat we die balans nodig hebben bij alles wat we in het leven doen. We moeten de connectie met de rest van het universum ervaren en tegelijkertijd beseffen dat wij als mens de schoonheid van dat lineaire bewustzijn kunnen ervaren. Dat we dingen kunnen plannen. Dat we een vak kunnen leren. En dat we daarin kunnen groeien.
Muziekmaken komt aan op het aanleren van allerlei vaardigheden, al is het maar goed leren luisteren. En ja, daar zit progressie in als het goed is. Maar dat neemt niet weg dat je niet moet genieten van wat er nu uit je vingers vloeit. Morgen kan wachten want wie iets maakt moet volledig gefocust in die staat verkeren.
Als ik live optreed dan moet ik aan niets anders denken dan aan de muziek zelf. Gaat er iets mis dan moet ik dat gelijk loslaten want de tijd tikt door, denken en spelen gaan niet samen. Ik moet in het nu blijven. Dat is lastig want ik heb, net als iedereen, soms ook last van de stemmen in mijn kop die mij confronteren met het imposter syndroom. Het overkwam James Hetfield van Metallica onlangs nog tijdens een liveoptreden. Tijdens een van de nummers werd ‘ie overvallen door een gevoel van onzekerheid.
I’ve gotta tell you I wasn’t feeling very good before I came out here. [I was] feeling a little bit insecure, like I’m an old guy, [I] can’t play anymore — all this bullshit that I tell myself in my head,” he explains.
Referring to his bandmates, he continues, “So I talked to these guys, and they helped me — as simple as that. They gave me a hug and said, ‘Hey, if you’re struggling onstage, we’ve got your back.’ And I tell you, it means the world to me.
bron
Het is het denken dat het voelen dan in de weg staat.
Momenten van volledige focus zijn noodzakelijk voor alle makers en wellicht zelfs voor alle mensen. Zonder duiveltjes in het hoofd die andere plannen met je hebben. Deze safe space moet je echt voor jezelf creëren. Alle gedachten moeten het werkproces ten goede komen, voor gevoelens van twijfel is het niet het goede moment. De criticaster wijs je dus de deur. Die mag een andere dag terugkomen om te beoordelen maar niet nu jij aan het werk bent.
Het komt dus aan op het laten passeren van verkeerde gedachten. “Nu even niet!”
Ik ervaar deze staat van volledige aandacht vrijwel direct wanneer ik in mijn kantoorstudio aan het werk ben. Of het nou om het editen van een podcast gaat, het maken van muziek, het creëren van presets voor het muziek-softwarepakket Reason, ik zet alle afleidende gedachten opzij zodat ik mij kan focussen op dat wat ik op dat moment aan het doen ben.
Maar ik kan natuurlijk niet voor altijd in die zone vertoeven. Er moet gegeten worden. De beentjes moeten worden gestrekt. Er bestaat ook nog zoiets als wat wij leven noemen. Het is het spel tussen walhalla en de realiteit.
Geef een reactie