Ik werk zelf regelmatig voor een populaire podcast: NRC Vandaag, waarvoor ik wekelijks 1 tot 2 afleveringen monteer. NRC is een bekende naam die met NRC Vandaag inspeelt op onderwerpen die leven in de samenleving. Maar ik werk ook mee aan podcasts die een veel kleiner bereik hebben. Er zit dan vaak geen bekende organisatie achter (lees: het gros van het publiek kent de organisatie niet), er doen geen bekende Nederlanders aan mee en het thema van de podcast is een heel specifiek niche-onderwerp.
Dit is helemaal niet erg, sterker nog: dit is zeer waardevol. Deze podcasts trekken een beperkter aantal luisteraars (van een paar honderd tot een paar duizend) maar deze luisteraars zijn wel allemaal geïnteresseerd in dit niche-onderwerp. Ze zijn heel doelgericht in tegenstelling tot podcasts voor het grote publiek die vaak veel algemener van aard zijn.
Het maken van een niche-podcast levert voordelen op. Zo heb je een veel duidelijker beeld van de luisteraar en kun je je bedienen van vaktaal. Het kennisniveau van de luisteraar ligt hoger als het op dat specifieke thema aankomt. Daar waar een podcast voor het algemene publiek de zaken eenvoudig en toegankelijk moet houden, kan de niche-podcast veel meer de diepte in zonder alles tot vervelens toe in jip- en janneketaal te moeten uitleggen.
Een podcast voor het algemene publiek moet de strijd met heel veel concurrenten aangaan die allemaal knokken voor de aandacht van het grote publiek. Een niche-podcast heeft dat probleem helemaal niet. Je kunt een podcast maken over een niche-onderwerp waar (nog) geen concurrentie voor geldt. Voeg aan dit niche-onderwerp een lekkere authentieke benadering toe qua presentatie en vorm en je doelgroep zal zich alleen nog maar meer verbonden voelen met jouw podcast. Uiteindelijk zoeken mensen naar gelijkgestemden, naar een kleine groep waar ze zich verbonden mee voelen. De niche-podcast profiteert hiervan.
Veel podcastmakers laten zich helaas gek maken door te grote verwachtingen te hebben van het aantal mensen dat naar de niche-podcast zal luisteren. Sowieso moet zoiets groeien over tijd, maar bovenal laten de niche-luisteraars zich natuurlijk niet in aantal vergelijken met de massa. Deze podcasts zul je dus ook niet vinden in de top-lijstjes op Spotify en Apple Podcasts.
Er is heel weinig aandacht voor het kleine met name omdat oude media (kranten, radio en televisie) van oorsprong allemaal massamedia zijn. Dit kwam voort uit schaarste en geld. Een krant laten drukken kost veel geld en dus moet je zorgen voor een grote vraagbehoefte. Op radio en televisie gelden er slechts een beperkt aantal kanalen en gelden er hele dure uitzendlicenties.
Internet heeft dit concept volledig op zijn kop gezet. Internet is voor iedereen toegankelijk en spotgoedkoop. Voor een heel laag bedrag kun je net als ik een eigen domein beginnen en concurreren met elke andere website. Op internet geldt schaarste niet en het kostenaspect van het uitzenden is er ook niet. Door internet kwam massacommunicatie binnen het bereik van iedereen te liggen.
We denken nog altijd teveel in oude termen van schaarste die voor oude media gold maar online niet langer geldt. Met name bij grote bedrijven zie je de verwarring omdat zij zich tot de massa richten. Spotify, Apple en ga zo maar door. Vandaar dat zij nog altijd alleen de grote successen in lijstjes zetten. Terwijl zij het ook juist moeten hebben van de minder bekende podcasts, bands, app-bouwers en muziekmakers. Je ziet daarom online ook altijd protest tegen deze grote silo’s die eigenlijk simpelweg ouderwets denken en niet des internets handelen. En zie de enorme klappen die Twitter en Facebook/Meta oplopen terwijl een alternatief zoals Mastodon juist booming is. Mastodon is nooit bedacht als concurrent van Twitter maar is het nu door het debiele handelen van Musk wel geworden.
De podcast biedt in potentie de mogelijkheid om iedereen te bereiken omdat de distributietechniek (open source RSS en MP3) zich daarvoor leent. Net zoals dat voor internet dus geldt. Maar dat wil nog niet zeggen dat je dat ook moet gaan doen.
Koester je niche!
Geef een reactie