Arnoud Engelfriet schreef voor Sync het heldere artikel ‘Creative Commons: auteursrecht voor het Internet-tijdperk’.
Het artikel heb ik ook toegevoegd aan de Auteursrecht-pagina waar ik belangrijke artikelen over het onderwerp probeer te verzamelen.
Naar mijn idee staan we nog maar aan het begin. Hoewel er veel meer aandacht is voor Creative Commons is er nog een grote groep die er niet in geloofd. Het idee dat copyright/auteursrecht zorgt voor een inkomen is naar mijn idee een van de grootste misverstanden. Copyright/auteursrecht biedt juridische bescherming maar dat wil nog niet zeggen dat het een model is om geld mee te verdienen, want dat zijn twee verschillende dingen.
Er valt zoveel over te vertellen. Op termijn verwacht ik dat er meer praktijkcases zullen komen. Maar voor nu, even een klein voorbeeld, ik kies maar even wat uit:
Op koffie zit geen copyright, iedereen mag het maken. Kroegen verdienen er geld aan. Dus het geldverdienen zit in de toegevoegde waarde: de leuke kroeg waar je zit, de sociale contacten die je er kunt leggen etc. Dit geldt voor muziek net zo. Al zou alle muziek gratis zijn dan nog kun je geldverdienen doormiddel van de muziek. Dat kan de muzikant zelf doen, maar ook anderen. Het gaat dus om die toegevoegde waarde. En dat doet een beroep op jouw creativiteit als maker of als distributeur.
Dat er een enorme verschuiving zit in de methode van geldverdienen, dat is duidelijk. Ook in de toekomst zul je musici blijven houden die kunnen leven van muziek. Net zoals dat het geval was in tijden dat we nog geen copyright kenden. Het aanbod muziek is nu enorm hoog. En hierbij gaat ook de oude spelregel op: bij een hoog aanbod gaat de prijs omlaag. De distributie en reproductie kosten van muziek op internet zijn vrijwel nul. Elke cent winst is dus dikke winst. Dat is dus echt revolutionair. Copyright is gebaseerd op reproductie, maar inmiddels kan iedereen het. Iedereen met een computer kan iets wat vroeger alleen voorbehouden was aan platenmaatschappijen, televisie en radio.
De belangrijkste regel blijft: als je fans, vrienden hebt, dan zul je succes hebben. Dat geldt voor het oude model maar ook op internet. Bovendien is het ook belangrijk om naar de klassieke sector te kijken: de meeste klassiek muziek is 100% rechtenvrij en valt in het Publieke Domein. Iedere musicus kan op de hoek van de straat maar ook in de concertzaal deze stukken uitvoeren. Dit model is voor elke klassieke musicus bruikbaar, zij zeuren niet over copyright zoals veel verwende popmuzikanten (of nee, lees: de labels) doen. Het gaat om de uitvoering, het gevoel van de musicus wat erachter zit. Jazzmusici hanteren dit model ook. En wat te denken van de blues? Sjonge wat mogen we blij zijn dat het 12-maten-bluesschema door iedereen te gebruiken is. De Beatles en de Stones hebben er veel aan te danken gehad. Om maar wat te noemen.
Copyright stelt echt niet zoveel voor als wat de mensen willen geloven. YouTube heeft massaal aangetoond dat copyright door het publiek niet serieus wordt genomen. Iedereen kan van alles uploaden naar YouTube, zonder voor het gebruik van de beelden en de muziek te betalen. YouTube regelt achter de schermen het een en ander, maar de eindgebruiker heeft daar weinig last van. Als YouTube het kan, waarom dan niet iedereen? Waarom zou niet iedereen alles mogen gebruiken wat je kunt zien of horen en dat kunnen publiceren? Kinderen doen dat zowat vanaf de geboorte: knippen en plakken allerlei dingen aan elkaar, maken een mozaïek van Disney stickers en tekenen er wat omheen. Over twee jaar doen ALLE kinderen dat online en publiceren dat massaal. Wat sommige kinderen maken is prachtig, ze maken het zonder zorg. Ze zijn los, wild. Dat is creativiteit!
Heeft onze creativiteit grenzen? Nee, het is grenzeloos, maar het wordt aan banden gelegd. Door de Disney’s (die zelf van Publieke Domein sprookjes exclusieve werken wist te maken) enzovoorts.
Ik voel dat we binnenkort ’77 weer in de recycle gaan doen, maar dan digitaal. Do It Youself iPunk. Of zijn we daar misschien al mee bezig?
Tot slot wil ik Frank Zappa citeren:
What is the ugliest part of your body?
It’s your brain!
Copyright, het zit tussen je oren.
Geef een reactie