Jaren geleden, ruim voor de komst van Instagram, raakte ik bekend met Lomografie. Wereldwijd was men de oude plastic compact camera’s van de Russische firma LOMO aan het herontdekken. En omdat de lens ook van plastic is gemaakt levert dat sfeervolle foto’s uit vervlogen tijden op. Je hebt geen scherm op de camera, het zijn analoge camera’s, waardoor het verrassingseffect enorm groot is. Het geduld wordt op de proef gesteld.
Jaren geleden in Parijs kocht ik ook zo’n LOMO-cameraatje. En later kocht ik er nog een onderwatercameraatje bij.
Tegenwoordig is dat LOMO gevoel een hit op internet. De filters van Instagram zorgen ervoor dat jouw foto’s er sfeervol uit komen te zien. Zelfs mijn dochter van 10 is er dol op. Maar in tegenstelling tot de LOMO-camera heb je voor Instagram weinig geduld nodig. En het mist het verrassingseffect van analoog fotograferen.
Op muziekgebied zie je hetzelfde gebeuren. Hoewel de meeste muziek dankzij moderne computers en zelfs iPads tot stand komt, de software zorgt vaak voor een bewust analoog en imperfect sausje. Vaak wordt met behulp van deze software oude hardware, effecten, drumcomputers en synthesizers nagebootst, geëmuleerd. In speelfilms en bij videos zie je hetzelfde gebeuren; analoge filters worden erop losgelaten. Zelfs professionele fotografen gebruiken dure filters in Photoshop en Lightroom die ruis aan hun foto’s toevoegt.
Deze software legt één of meerdere lagen over de foto, video, of audio. Het is een techniek die sinds de komst van Photoshop immens populair is geworden. Deze techniek werd in het begin met name ingezet om de werkelijkheid een handje te helpen door haar te verbeteren. Schoonheidsfoutjes werden allemaal “weggeshopt”. Vandaag de dag zetten we die techniek vooral in om de werkelijkheid te vervormen naar iets dat juist imperfect is. Bewust imperfect gemaakt.
Is het niet een beetje vreemd, dat verlangen naar de techniek van vroeger?
Ja een beetje raar is het wel. Vroeger waren we namelijk helemaal niet tevreden met die ruis in onze foto’s. De plastic lenzen die via de zijkant licht ‘lekten’. Ik herinner me nog hoezeer ik bandruis haatte. En mijn gitaar, een mooie Strat, voorzag ik van een stel actieve elementen. “Alsof je de gordijnen te ver openschuift”, zou Hans Pluut zeggen. En dat was geen compliment. Of wat te denken van die oude analoge synthesisers? Zo’n MiniMoog heeft misschien wel een naam, maar fok wat ontstemde dat kreng!
Het wekt de indruk dat het tijdloos is, maar is het niet. Als het gras bij de buren verlangen we naar iets dat er niet is. En dat er ook nooit is geweest.
Geef een reactie