Consensus

Hoewel ik in mijn vorige blogpost de schoonheid van het accepteren van chaos beschreef, van een paar niet-chaotische zaken mogen we gerust uitgaan. Daarover bestaat consensus, daarover zijn we gezamenlijk eens. Dat je geboren wordt uit een moeder en weer doodgaat ooit, bijvoorbeeld. Er zijn natuurlijk enkelingen op deze aardkloof te vinden die daar een ander verhaal voor hebben maar die kunnen we zonder pardon wegzetten als Malle Pietjes.

Consensussen zijn noodzakelijk. Ze helpen ons bij voeding, gezondheidszorg, het nieuws en Universele Rechten van de Mens. Ze helpen ons muzikanten ook. De consensussen over volume, toonhoogte en hoe geluid zich gedraagt in een ruimte, ze gelden universeel. Neemt niet weg dat er vaak gediscussieerd wordt over die onderwerpen. Waar ikzelf ook graag aan meedoe. Maar de consensus betwisten blijft lastig, is haast onmogelijk.

We leven in een tijd waarin fake nieuws de overhand lijkt te krijgen en alle consensussen betwist worden en soms zelfs van tafel gegooid worden. Natuurlijk is het goed om een frisse wind door de huidige elite te laten waaien. Met de komst van internet is het hard gedaan, hoewel de gevestigde orde dat wel veel te lang heeft onderkent, met de huidige situatie tot gevolg. De globalisering is een feit en de burger heeft nu dezelfde tools in handen als de elite. De oude instituten hebben het moeilijk, ze zijn weinig transparant en niet flexibel.

Journalistiek

Ik zie ook een grote groep mensen die erin doorslaat. Die alles kapot wil maken puur uit woede. Zij wil het kind met het badwater weggooien. Zelfs oude consensussen rondom journalistiek betwisten ze. Sommigen beweren bijvoorbeeld dat journalistiek gekleurd is, veelal links zo is de kritiek en dus stelt men er “rechtse journalistiek” tegenover als alternatief. Alternatieve journalistiek. Neem GeenStijl, ooit ontstaan als tegenbeweging en duidelijk rechts georiënteerd. En maar kankeren op de NPO om vervolgens zelf een eigen omroep te beginnen. En met GeenPeil is men nu zelfs een eigen politieke partij begonnen. Die drie-eenheid zal mekaar dus versterken. Journalistieke onafhankelijkheid, nul komma nul. Politieke onafhankelijk, nul komma nul. Alternatieve journalistiek die we onder de noemer van belangenverstrelling kunnen wegzetten.

Als je dan zo nodig de elite kapot wil maken, doe het dan niet op deze manier.

Ik hecht bijzonder veel waarde aan de journalistiek, aan het onderzoek, aan de analyse. Juist omdat er zoveel is dat we niet weten en nooit zullen weten. Een consensus over het al dan niet bestaan van een god gaat er dan ook nooit komen. En dus hanteren we de consensus dat het geloof een vrijheid is en geen verplichting.

We hebben altijd mensen nodig die voor ons het lastige werk van analyse en onderzoek doen. Anders komt de waarheid nooit boven. Daarom schiet IS journalisten het liefst massaal dood. Daarom kon Auschwitz zo lang door blijven gaan met het vergassen van de Joden. De waarheid is voor velen een vijand. En het verdoezelen van de waarheid en alle consensussen rondom het vinden van waarheid proberen af te breken, komt velen goed uit.

Hou de mensen dom!

Voor de industriële revolutie was het lezen voorbehouden aan koningen en priesters. De enige tekst waarover het volk kon beschikken was religieuze tekst en zeer beperkte literatuur. De meesten konden niet eens lezen. En dat kwam de elite dus heel goed uit.

De journalistiek doet precies het omgekeerde. Die wil juist complexe zaken vertalen naar de burgers toe. En ja, de journalistiek heeft ook grote problemen, maakt soms grove fouten en het commerciële model rondom geld doet de journalistiek ook niet veel goeds. Journalistiek en advertenties gaan niet samen. Het ene dient een gezamenlijk doel, het ander een privaat doel.

Toch zullen we moeten vertrouwen op de journalistiek. Verwacht maar niet dat de elite die zich niet laat controleren en alle journalisten belachelijk maakt en in twijfel trekt (lees: Trump) aan waarheidsvinding zal doen. Dat kan ook niet want dat is als een slager die zijn eigen vlees keurt. Dat riekt naar dictatuur en grootheidswaanzin. De consensus is dat het een geestesziekte is. En vandaar alle vergelijkingen met anderen die aan die ziekte leden. Mensen zoals Hitler en Stalin.

De consensus is onze houvast. Ons stukje orde, omdat er anders alleen maar chaos zou zijn.

(het door mij gefotografeerd kunstwerk is van Erik Sok)