Op geluid zit geen copyright

Op geluid zit geen copyright. De snaar van een gitaar laten trillen bijvoorbeeld, dat mag iedereen doen. Of een oscillator op een bepaalde toonhoogte afstemmen en filteren (synthesizer). Een demper in je trompet stoppen en vibratoloos spelen (Miles Davis) dat mag je ook gerust na gaan doen.

Maar zodra je muziek gaat maken op basis van reeds bestaande opnames dan mag het ineens niet. Op geluid zit geen copyright maar geluid dat vastgelegd is op een plaat, een cd of een mp3-tje mag je niet als bron gebruiken om muziek mee te gaan maken. Wat we sampling noemen. Ook al neem je slechts 1 noot van Jimi Hendrix op.

De uitvinders van specifieke geluiden kunnen die geluidstechnische “compositie” niet vastleggen zoals andere creatieve auteurs dat wel kunnen. Alleen de melodie, harmonie en eventueel teks kan vastgelegd worden. Zelfs op plagiaat kan je je niet beroepen. Stel ik maak een unieke nieuwe sound met een synthesizer en jij maakt dat geluid na. Je hoeft dan zelfs mijn naam niet te noemen als bedenker van dat geluid.

Geluid is tegenwoordig een zeer bepaalde factor in muziek. Met name in elektronische muziek die soms heel simpel qua melodie, harmonie en ritme in elkaar steekt. Als je die muziek op een acoustische gitaar zou spelen zou iedereen gaan lachen. Voor veel van die muziek is geluid de belangrijkste factor. In dance wordt een heel simpel ritme gebruikt die op een bepaalde manier moeten klinken. En ja: ook voor ritme geldt geen copyright.

Vreemd allemaal want ritme kun je ook als harmonie definiëren. Luister maar hoe een ritme door het te versnellen ineens als harmonie klinkt:

Dat soort regels kon je misschien in het stenen tijdperk niet verzinnen, maar we leven inmiddels in het gedigitaliseerde tijdperk waar nieuwe mogelijkheden en kennis ontstaan.

Of neem de Wobbly Bass die in Dubstep voorkomt. Iemand heeft als eerste dat geluid verzonnen, maar wie dat is weet niemand. Het is het geluid van een diepe syntesizerbas waarbij een Low Frequency Oscillator (LFO) voor het “wobbelende” effect zorgt, luister maar naar mijn voorbeeld:

Copyright beschermt de ene categorie creatieve makers volledig (componisten, tekstdichters, uitvoerende musici) en de andere categorie creatieve makers (sounddesigners) totaal niet. Tja…