Uitzonderingen daargelaten, maar de meeste boeken zijn niet vernieuwend. De meeste boeken vertellen simpelweg een goed verhaal en dat is voldoende voor een goed boek.
Het stempel vernieuwing geldt wel voor andere kunstvormen waarin het bijna verplicht lijkt dat de vernieuwing wordt opgezocht. Je ziet het in dans, in de beeldende kunst, video art, sound art en in de muziek. Het wordt vaak veroorzaakt door innovatie op technisch gebied waardoor de kunstvorm zelf ook weet te innoveren.
Maar waarom is literatuur wat het altijd al was, terwijl de andere kunstvormen zichzelf lijken te moeten vernieuwen?
Ik denk dat het met vorm te maken heeft. Een verhaal wordt opgediend volgens een bekend recept: het boek. En dat boek gaat al eeuwen op dezelfde manier mee. Dat is dus een vaste vorm. Daar valt weinig meer aan te vernieuwen.
Die andere kunstvormen daarentegen kunnen dat wel, want juist de vorm waarin ze worden opgediend is variabel. Een nieuw muziekinstrument zorgt voor nieuwe klanken. Technische ontwikkelingen om beeld en geluid te manipuleren zorgen voor nieuwe vormen.
Voor een boek geldt dat niet. Het gaat daarbij slechts om één ding: de inhoud, het verhaal. Okay, er is een aantrekkelijke kaft voor nodig en je kunt een paar keuzes maken voor wat betreft het lettertype en opmaak van de tekst, maar de lezer zal dit nooit kenmerken als een vernieuwende vorm, het is slechts een functionele vorm.
De schrijver is niet rusteloos op zoek naar vernieuwing maar doet gewoon wat ‘ie altijd al deed: een verhaal schrijven dat de lezer gretig wil lezen.
Geef een reactie