Het is de goden verzoeken, wie ontspannen op vakantie wil kan anno 2023 maar beter niet met de trein op reis gaan. De NS is inmiddels armetierig geworden.
Maar het is dat we vliegen nog verschrikkelijker vinden.
Omdat we de dag voor vertrek al op de app hadden gezien dat er gedoe op de Nederlandse spoorwegen was, konden we ons mentaal en tactisch voorbereiden. Onze route naar Hamburg moesten we zodoende volledig omgooien. De eerste overstap na Den Haag was in Amsterdam Zuid. Vanaf daar treinden we door naar Rijssen alwaar we de bus naar Hengelo namen. Vandaar weer door met een trein richting Enschede. En vervolgens konden we de reis van Enschede naar Münster maken. Om, tot slot, dankzij de ICE bij Hamburg Hauptbahnhof uit te komen.
Overigens boden zowel de NS app als de NSInternational app onjuiste informatie. De NSInternational app moet melden wanneer de reis verandert, maar nee, we kregen nul meldingen ondanks onze totaal gewijzigde route.
In Duitsland reed gelukkig alles wel volgens dienstregeling.
Duitse vriendelijkheid
Duitsland kent geen poortjes voor het OV om in te checken. Ook in de metro of bus hoef je niet in te checken. Je loopt gewoon door. Wat een verademing!
In Hamburg rijden er bijzonder veel bussen (je staat nooit langer dan 5 minuten te wachten) die nooit overvol zijn zoals in Nederland. Men beknibbelt overduidelijk niet op het openbaar vervoer zoals wij Nederlanders dat wel doen. De DeutschlandCard is daar natuurlijk ook een goed voorbeeld van.
En het valt op dat de Duitsers een vriendelijkere mentaliteit hebben dan wij Hollanders. Men wacht rustig haar plek af en zelden dringt men voor.
Tussen de oude pakhuizen
We verbleven in de geweldige wijk Speicherstadt dat vol met oude pakhuizen staat.
Aldaar bevond zich ons geweldige hotel: Pierdrei.
Vergane Beatles glorie
Hoewel Hamburg over het algemeen zeer schoon en aangeharkt oogt, de Reeperbahn vormt hier een uitzondering op. De uitdrukking vergane glorie is te zwak uitgedrukt voor deze plek wat mij betreft.
Ook Beatles-Platz biedt geen leven in de brouwerij. Het is een pleintje als eerbetoon aan het feit dat The Beatles ooit hun overzeese carrière aldaar zijn begonnen. Maar het is een onwaarschijnlijk lelijk eerbetoon op een minstens zo lelijke plek.
Het verdient ook geen schoonheidsprijs dat er vier silhouetten te zien zijn terwijl The Beatles toentertijd uit vijf muzikanten bestond: John Lennon, Paul McCartney, George Harrison, Stuart Sutcliffe en Pete Best.
Vanaf de Beatles-Platz bevindt zich in een zijstraat, waar het naar pis stonk, de club Indra waar The Beatles in 1960 voor het eerst speelden. De behoefte om ’s avonds een bezoek aan deze club te brengen hadden we niet.
Die behoefte kwam wel toen we voor de deur van legendarische jazzclub Cotton Club (sinds 1959!) stonden. In deze jazztent kun je elke avond behalve op zondag (ruhetag) van live jazzmuziek genieten. Men tapt er Guinness (lekkâh!) en het is er heel aangenaam. De drankjes worden aan tafel bezorgd en men rekent achteraf in goed vertrouwen af.
Het was een bruisende boel want de club zat behoorlijk vol en bestond voor minstens de helft uit zichtbaar jonge mensen. In de pauze kwam de trompetist van de band ons bedanken voor ons bezoek wat we heel lief vonden.
Misschien dat de mensen in toenemende mate behoefte hebben aan menselijkheid juist nu blijkt dat de computer, de apps en artificiële intelligentie op dat vlak enorm tekortschieten. Livemuziek en jazz in het bijzonder biedt iets dat alleen op dat ene moment zo kan klinken.
Het is de schoonheid van de vergankelijkheid. Een paar noten stijgen op, vinden ontvankelijke oren, raken het hart en vlakken weer uit.
Omringd door het verleden
In Hamburg las ik het boek ‘Kraftwerk: Future Music from Germany’ van Uwe Schütte. Toepasselijk want als er iets Duits/Europees is dan is het de band Kraftwerk wel. Muziek die nog altijd Krautrock genoemd wordt. Kraut was een scheldwoord voor Duitse soldaten tijdens WOII. Een verkeerde term dus want het was juist het foute verleden waarmee Kraftwerk wilde afrekenen. De band bracht vernieuwing die voortkwam uit de hoop op een betere toekomst, door haar Duitse identiteit te onderzoeken en er een nieuwe voor in de plaats te zetten. Een toekomst die je dus eerder als anti-Kraut zou kunnen omschrijven.
In Duitsland is het verleden altijd dichtbij, waar je ook bent. Het heeft er voor gezorgd dat moderne Duitsers het radicaal anders zijn gaan doen. De Hamburg-app hangt volledig van open source licenties aan elkaar. En zelfs in het openbaar vervoer tref je een eerlijk-zullen-we-alles-delen-bieb aan.
Toen we een keertje cash moesten afrekenen na het eten, liet men ons gewoon in de buurt cash pinnen. Dat we terug zouden komen, daar ging men simpelweg vanuit.
Nederland, een land dat zich achter poortjes verscholen houdt, heeft het nakijken.
Zinloze bakstenen
Om het verleden nog meer tot ons te laten doordringen hebben we het Concentratiekamp Neuengamme bezocht. Hoewel het een tocht van ruim een uur was viel het toch binnen het vrij-reizen-gebied van de super handige Hamburg Card.
Kees Jacobs, de achterachterneef van mijn vriendin, is tijdens WOII opgepakt, omdat hij verzet pleegde. Hij is naar Neuengamme gestuurd om daar te werken:
Vermoedelijk in de zomer van 1944 wordt Kees gearresteerd en via het Huis van Bewaring in ’s-Hertogenbosch overgebracht naar kamp Amersfoort. Op 10 september 1944 volgt zijn deportatie naar concentratiekamp Neuengamme bij Hamburg. Als dwangarbeider wordt hij vijftien dagen later met 1500 medegevangenen in een veewagon doorgestuurd naar het buitenkamp Husum-Schwesing in Sleeswijk-Holstein. Daar wordt Kees ingezet bij de aanleg van de Friesenwall, een verdedigingslinie tegen een eventuele geallieerde invasie in Duitsland vanuit de Noordzee. De snel veranderende militaire situatie eind 1944 leidt ertoe dat de Friesenwall zijn nut heeft verloren en het kamp Husum-Schwesing wordt in november gesloten en de overlevenden terug naar Neuengamme gestuurd. In de korte tijd dat het kamp heeft bestaan, zijn bijna 300 van 2500 gevangenen door mishandeling, ondervoeding en uitputting om het leven gekomen.
Brabantse gesneuvelden: Kees Jacobs
Het kamp is surrealistisch groot. Een gevoel van totale zinloosheid maakte van mij meester. Daar, in de grote fabriekshallen, werden bakstenen gebakken voor Hitler’s zieke idee. Op diverse foto’s die in een van de fabriekshallen hangen viel te zien dat Hitler Neuengamme diverse malen heeft bezocht. Je maag draait er van om.
Het in stand houden van het kamp als monument moet ons en de volgende generaties ervan doordringen dat dit nooit meer mag gebeuren. Zeer recentelijk is het ontkennen of goedpraten van de Holocaust strafbaar gesteld. Hoewel dit natuurlijk al veel eerder had moeten gebeuren, beter laat dan nooit.
De nazi’s, we komen nooit meer van ze af. Extreem-rechts rukt zelfs weer op.
En wat doen wij?
Wij zullen elkaar moeten vinden in ons verzet!
Geef een reactie