Zomergast Hoyte van Hoytema over de relatie tussen techniek en creativiteit

Hoyte van Hoytema sprak gisteravond over zijn vak als cameraman in het programma VPRO Zomergasten. Het was een boeiende avond met prachtige film en tv-fragmenten waarmee Van Hoytema telkens weer wilde onderschrijven hoe techniek en creativiteit bij het maken van een film een eenheid vormen.

De techniek, een mechanische, elektrische of digitale constructie is meestal log, complex en vergt veel kennis en ervaring. Maar alleen dankzij die techniek kun je komen bij waar het je om te doen is: emoties brengen. Dat geldt voor mij als podcastmaker ook. En net als met film kosten sommige verhalende podcasts jaren werk als je de hoogste kwaliteit wenst.

Het is de ambitie, emoties op de mooist mogelijke manier brengen, wat je op de been houdt. Uiteindelijk zal het eindresultaat al die bevlogen uren in zich dragen, ook al ligt het er niet dik bovenop.

Van Hoytema vertelde in de aflevering dat mensen onbewust weten dat als je met een zoomlens inzoomt het voelt als een soort van begluren. Dat komt natuurlijk omdat mensen genoeg films gezien hebben waardoor ze onbewust de mechanismen zullen aanvoelen.

Dat geldt voor podcasting precies zo. Als ik het galmende effect van een ruimte weghaal uit het audiosignaal (dit noemen we meestal de-reverb), en wat dankzij moderne tools heel goed lukt, dan krijgt de stem daar meer focus van. Je haalt de stem daadwerkelijk naar voren. En hoewel de luisteraar misschien niet denkt “goh wat klinkt die stem dichtbij” deze zal het wel als zodanig voelen. Met het onbewuste spelen dat is wat filmmakers en podcastmakers doen. Het is niet concreet, het is onuitgesproken, het is het voelbare resultaat van techniek en creatieve keuzes maken. Fantastisch vind ik dat.

Hoewel podcasting een type medium zonder beeld is, microfoons leggen het geluid van een audiobron in de ruimte vast. Dus ruimte is een element dat in podcasting net zo sterk speelt als bij film. Het enige dat je als podcaster niet hoeft te doen is de ruimte die je hoort gevoelsmatig te laten aansluiten bij wat je ziet, zoals bij film natuurlijk wel het geval is.

Ik vond het verfrissend om van vakidioot Van Hoytema te horen hoe verzot hij is op uitleg-video’s. Op zijn verzoek zagen we een jonge Wendy Carlos die laat zien en horen hoe een modulaire (subtractieve) synthesizer werkt. Het is de Moog Modular die zij gebruikte voor haar baanbrekende album Switched On Bach.

Het is logisch dat Van Hoytema zo dol op dit soort video’s is want ze tonen iets wat voor zijn bestaan immers ook geldt: technische creativiteit die voor diepe emoties kan zorgen.

Het betoog gisteravond van Van Hoytema vond ik zeer geslaagd. Misschien heeft ‘ie een hoop Nederlanders laten inzien dat aan hun gevoelens tijdens het kijken van een film een heel bewust technisch en creatief proces ten grondslag ligt. De film start en wat wat we te zien krijgen is de constructie die hij er als cameraman voor verzonnen heeft.

Via een abstracte constructie de ontvanger diep laten voelen, dat noem ik kunst. Wanneer techniek, creativiteit en gevoel dus volledig samenvallen.


Ontvang mijn blogposts per e-mail

Je kunt de frequentie hiervan zelf instellen.


Reacties

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.