Ding-A-Dong van Teach-In is een meesterlijke song

Over de song van Ding-A-Dong van Teach-In wordt soms lacherig gedaan maar dat is onterecht want het zit meesterlijk in elkaar.

Met Ding-A-Dong won Teach-In in 1975 het Eurovisiesongfestival. Precies een jaar nadat ABBA met Waterloo het songfestival had gewonnen. Ding-A-Dong is van het hetzelfde niveau. Waarom? Omdat de melodievoering en harmonie van dit stuk heel bijzonder zijn.

De componist van Ding-A-Dong is Dick Bakker.

Is het een couplet of een refrein?

Het nummer begint gelijk met een catchy melodie, je zou het als het refrein kunnen beschouwen. De akkoorden volgen zich snel op. Het staat in A mineur. Eduard Möllenkamp heeft de tabulatuur van dit lied uitstekend uitgewerkt. Ik citeer er een paar stukken uit.

- COUPLET/REFREIN -        
       Am     Dm     G            Cmaj7 
Is 't lang geleden, is 't lang geleden, 
  Fmaj7                        E7sus4     E7 
dat mijn hart je riep met z'n ding-dinge-dong? 
       Am     Dm     G            Cmaj7 
Is 't lang geleden, is 't lang geleden, 
 Fmaj7                   E7sus4  E7 
in de zomerzon ging het bim bam bom.

Interessant is dat de melodie verandert terwijl de akkoordenreeks zich herhaalt. ‘Tikke tak zou het doorgaan dat je wilde weggaan’ en zo verder wordt in spannende meerstemmigheid gezongen waardoor de akkoordenreeks door deze andere melodie een twist krijgt. Veel luisteraars zullen hier een overgang in horen omdat de melodie verandert, ook al blijven de akkoorden dus hetzelfde.

Deze stukken vormen de kern van het lied: het akkoordpatroon dat zich herhaalt met de twee verschillende melodielijnen. Vervolgens herhaalt het intro met de akkoorden Am Em zich even kort als een soort bruggetje en herhaalt zich de akkoordenreeks opnieuw. Tot zover is het nummer dus een herhaling van intro + couplet/refrein twee maal.

Een zeer vernuftige brug

We belanden in de echte brug middels een chromatisch loopje op de bas van A naar D#. De brug zit bijzonder goed in elkaar. De toonsoort is veranderd in D# majeur. Dick Bakker gebruikt de parallelle toonsoort van D# majeur, C mineur, om er spannende akkoorden van te lenen.

- BRUG -           
           D#               Fm          G 
Het wordt later en later, en voor je 't weet, 
 Fm       Bb         D#maj7       G# 
denk je, waar is de tijd toch gebleven, 
C#                       D(sus4)       E(sus4) 
die je hebt gekregen van mij? (Bim bam bim bam) 
 Fm    Bb         D#maj7     G# 
Ieder uur dat ik gaf duurde eeuwen, 
C#                       D(sus4) E(sus4) Am Em 
die je hebt gekregen van mij.

Dat hoor je gelijk terug in het vervolg van de akkoorden, de Fm en de G. Dit zijn respectievelijk de IV/subdominant (is bovendien ook de II/subdominant van D# majeur) en de V/dominant van C mineur. Met de prachtige melodische noten die klinken wanneer men zingt ‘voor je ’t weet’ waarin een Bb-noot klinkt. Je zou een C-noot verwachten bij een akkoordenreeks die overgaat naar het G-akkoord (C is immers de grote terts van G majeur). Maar nee, Dick Bakker leent hier de Bb van C mineur, de parallel van D# majeur.

Vervolgens klinken de akkoorden Fm Bb en D#maj7, een obligate II V I modulatie, wat de toonsoort D majeur aanduidt. Vervolgens klinkt een G#-akkoord (de subdominant van D# majeur) en een C# akkoord. Wat hier gebeurt is dat we zijn gemoduleerd naar een G# majeur. De C# moeten we dus zien als de subdominant daarvan.

Vervolgens klinken de akkoorden D(sus4) E(sus4) onder de ‘Bim bam bim bam’ waarbij de zang de majeur tertsen van die twee akkoorden benadrukt. Dit lijkt dus op een modulatie terug naar A mineur voor het couplet/refrein. Maar het is een muzikaal plagerijtje om ons op het verkeerde been te zetten want Bakker laat de reeks in D# majeur met een modulatie naar G# majeur nog een keer passeren om pas daarna via de akkoorden D(sus4) E(sus4) terug te moduleren naar A mineur. Het intro Am Em klinkt als een feest der herkenning want de luisteraar weet dan al waar dat toe leidt: een terugkeer naar het geweldige meezing couplet/refrein van het lied. En zo zal geschieden.

Muziek is een spel der verwachting waarbij je modulaties nodig hebt om zijwegen in te slaan, om de luisteraar even onverwachts mee te prikkelen. Daarom kun je sommige muziek beschouwen als saai, voorspelbaar, niet spannend, terwijl andere muziek dat juist wel is. En de hulpmiddelen die we daarvoor tot onze beschikking hebben zijn de melodievoering en de harmonie (het akkoordenspel).

Bim bam bom

De tekst van Will Luikinga en Eddy Ouwens doet erg kinderlijk aan. De voorbijgaande liefde wordt hier beschreven middels veel fonetische woorden die voelen als vulling, ‘bim bam bom’, ‘ding-dinge-dong’ en ’tikke tak’. Met name door die tekst worden de mensen op het verkeerde been gezet en denken ze dat het om een niemendalletje gaat. Maar de muziek is het waar het om te doen is en die zit dus ABBAeriaans vernuftig in elkaar.