Ableton Link slaat een brug tussen Live, Reason en andere muziekapps

Link is een protocol dat desktop en iOS apps draadloos met elkaar laat syncen. Een geniaal systeem dat nieuwe mogelijkheden biedt voor het maken van muziek.

Vorige maand blogde ik op mijn Melodiefabriek over het geweldige Ableton Link protocol (lees ‘Ableton Link is da bomb!’) voor het synchroniseren van muziek applicaties. Gisteren lieten de firma’s Propellerhead en Ableton weten dat Reason nu ook voorzien is van Link, waarmee Reason een van de eerste desktop-apps is die het ondersteunt.

Link werd in oktober 2015 tijdens het Berlijnse Loop festival, dat jaarlijks georganiseerd wordt door Ableton, geïntroduceerd. Zie onderstaande video (vanaf 41:38):

https://vimeo.com/144372872

Dankzij Link kunnen iOS apps gesynchroniseerd worden met Ableton Live. Maar ook zonder Ableton Live kunnen iOS apps die Link ondersteunen gesynchroniseerd worden.

Online beweerden velen dat Ableton “natuurlijk nooit” zou toestaan dat ook andere desktop-apps van Link voorzien zouden worden. Dat weigerde ik te geloven. Om Link populair te laten worden zou je als Ableton toch willen dat juist IEDEREEN Link gaat inbouwen? Ik stelde het dan ook aan Propellerhead voor: bouw Link in Reason in!

Welnu Reason 9.1 is sinds gisteren een feit, want voorzien van Link. Het is te gek om te zien dat Ableton en Propellerhead middels Link aan elkaar gelinkt en gesyncd kunnen worden. Of aan elke iOS app die met Link werkt.

Als kers op de taart kondigde Ableton gisteren aan dat Link nu een Open Source protocol is geworden:

Also #AbletonLink is now open source, so developers can integrate it into their own software https://t.co/EQi3WVSTPF pic.twitter.com/cFa0GCbcsM

— Ableton (@Ableton) September 14, 2016

Helemaal mijn idee. Open Source Protocol for the win! We mogen Ableton Link direct bijschrijven als een van de grootste innovaties op het gebied van muziektechnologie.

De techniek van Link zal ik in 2 stappen hieronder uitleggen. Te beginnen met stap 1, de ellende van vroeger.

Het oude probleem van sync

Wie zo oud is als ik (of ouder) kent het gesodemieter met het synchroniseren van een tape-recorder aan een computer. Dat werkte bagger. De Atari-computer liep al door 1 kleine dropout op de tape volkomen uit sync. SMPTE, het sync-protocol toentertijd, had een resolutie van 25 frames per seconde (PAL norm). Ook voor video-editors was dat vaak een drama, want 25 frames is te grof en dus moest je vaak kiezen: of te vroeg of te laat. Heel strak muziek of effecten timen op de beelden was er niet bij.

MIDI timecode had dezelfde problemen, want het gebruikte dezelfde grove resolutie als SMPTE. MIDI clock is/wordt veel gebruikt voor muziek omdat het op tempo synchroniseert, maar ook dat werkt totaal niet vlekkeloos. Ik citeer uit Wikipedia en schud volhoofdig ja:

Because of limitations in MIDI and synthesizers, devices driven by MIDI beatclock are often subject to clock drift.

De uitvinding van Propellerhead, ReWire, bood uitkomst. Het deed haar intrede in ReBirth al in 1998. Middels ReWire kan je 2 muziekapps aan elkaar koppelen en syncen. En dankzij ReWire werd het voor het eerst in de geschiedenis mogelijk om 2 programma’s sample nauwkeurig (!) te syncen. Dankzij ReWire kan ik tot op de dag van vandaag zeer complexe producties maken waarin ik Ableton Live en Propellerhead Reason aan elkaar “knoop”/sync. En met mij vele anderen. Zo kun je bijvoorbeeld Reason of Live aan ProTools koppelen, of aan Cubase, aan Logic en ga zo maar door. De invloed van dit sync-protocol is simpelweg gigantisch. En ook omdat het niet alleen 2 programma’s naadloos laat syncen maar ook de mogelijkheid biedt om de audio van de Slave naar de Master te routeren. En je kunt ook tussen de 2 programma’s een soort virtuele MIDI verbinding tot stand brengen waardoor je bijvoorbeeld de sequencer van de Master de synths en drumcomputers van de Slave kunt laten triggeren.

Al deze systemen zijn dus gebaseerd op het principe Master en Slave (mag dat woord nog tegenwoordig? *kuch*). De Master triggert en trekt als het ware de Slave (soms in meervoud, bij meerdere Slaves) met zich mee op basis van tijdcode of tempo. Heel simpel dus.

Het geniale van Ableton Link

Ableton Link biedt een type sync dat fundamenteel afwijkt van de oudere sync-protocollen. Link is ingebouwd in Ableton Live (9.6 en hoger), Propellerhead Reason (9.1 en hoger) en diverse iOS apps. Dit zorgt ervoor dat je al die apps met elkaar kunt synchroniseren. Het mooie van Link is dat het draadloos via een WIFI-verbinding werkt. Als alle apparaten gebruik maken van dezelfde WIFI-verbinding dan kun je ze syncen middels Link. Zo kan ik bijvoorbeeld Figure (ook van Propellerhead) op mijn iPhone heel eenvoudig syncen met Live en/of Reason op mijn MacBook Pro.

Het syncen verloopt via WIFI. Het beste kun je daarvoor een Ad Hoc connectie opzetten, een tijdelijk netwerk tussen verschillende apparaten zonder dat je er een router of internet voor nodig hebt. Het is de meest optimale draadloze verbinding tussen apparaten. Het netwerk is direct tussen die apparaten, maar dan draadloos. Maar als je een prima WIFI verbinding hebt thuis of in de studio dan is dat ook zonder problemen te gebruiken. Maar live via een Ad Hoc connectie, op een festival bijvoorbeeld, ben je verzekerd van een rete strakke sync. Kickûh toch?

Hoe verloopt het Link proces? Stap voor stap:

1. Het eerste apparaat/app dat gestart wordt (en waarop Link actief is) bepaalt het tempo en gaat afspelen.
2. Druk op een ander apparaat/app waarop Link actief is op play en bij de eerst volgende maat zal ook dit apparaat naadloos het tempo van apparaat 1 gaan volgen.
3. Maar nu komt het mooie: als je apparaat/app 1 of 2 stopt dan loopt het andere apparaat gewoon door!
4. Wie het tempo verandert doet het tempo veranderen. En als een paar mensen dat tegelijkertijd doen dan zal de laatste die dat doet het tempo bepalen (kortom: een spelletje tempo-oorlog dus).

Het belangrijkste verschil van Link ten opzichte van die oudere protocollen is dat Link de Slave(s) niet met zich “meetrekt” maar dat elke apparaat/app op zichzelf staat. Elk apparaat/app kan meedoen in de Link sync wanneer de gebruiker dan wenst te doen.

Precies dit is wat Link zo revolutionair maakt! Link maakt het mogelijk om allerlei apparaten en apps live, geheel on-the-fly, aan en uit te zetten. Op die manier kun je met anderen en andere apparaten gaan samenspelen. Live optreden met laptops en iPads wordt niet alleen heel makkelijk gemaakt, het is ook nog eens heel eenvoudig nu om in alle vrijheid met anderen te gaan samenspelen. Iets dat nog niet eerder mogelijk was op deze manier.

Je zou zelf een heel orkest kunnen bouwen van iPads en ze afzonderlijk van elkaar kunnen gaan starten en stoppen gedurende een live optreden. En wat te denken als Link ingebouwd gaat worden in video-apps? Voor live optredens met vette visuals schept dit een berg aan mogelijkheden, niet normaal meer! Geen gedoe met kabels meer en vrijheid tot improvisaties. Ge. Ni. Aal.

Het is een hele fijne tijd om muziek te maken. We schrijven geschiedenis!

Voor meer info, zie ableton.com/en/link en propellerheads.se/reason-91