Van Arjan Dasselaar valt vandaag op nu.nl het zeer lezenswaardige artikel ‘Artiestje pesten’ te lezen. Ik ben het grotendeels met Arjan eens dat er veel mis is met hoe verschillende organisaties via heffingen op creatieve werken geld denken te verdienen. Hiermee hebben die organisaties eerder een slimme inkomstenbron voor zichzelf weten te creëren (clubs als BUMA/STEMRA zijn pure beleggingsclubs geworden) dan dat de aangesloten artiesten er wijzer van worden. Zo lag het gemiddeld salaris van een popmusicus in Nederland in 2008 op € 6000 (!). Zie het Eindrapport Parlementaire Werkgroep Auteursrecht. De -ex directeur van BUMA ging na gedoe onlangs weg met een gouden handdruk van € 700.000.
Maar goeds, terug naar het artikel op nu.nl. In de derde alinea plaatst Arjan namelijk een opmerking die bijna wist te voorkomen dat ik de rest van het stuk nog serieus zou nemen:
Dat levert gelijk al een probleem op, want de meeste mensen die in staat zijn om mooie dingen te maken, zijn bijzonder slecht in het exploiteren van hun werk. Noem mij een zakelijk ingesteld kunstenaar en ik toon u de uitzondering op de regel.
Mijn hemel, gaan we anno 2012 nog dat oude cliché misverstand over die arme kunstenaar uit de kast halen? Natuurlijk zijn er door de eeuwen heen enorm veel arme kunstenaars geweest. Maar goeds, geldt dat voor andere beroepen ook niet?
Vanmorgen was kunstkenner, schrijfster en vriendin Liesbeth Steur hier op bezoek. En ik legde haar deze kwestie voor. Zij vertelde me dat er vroeger eerder gesproken werd van ambachten. Een kwestie van keihard werken, aan de lopende band werken. Ik ben het met haar eens. Het woord kunst is afkomstig van het woord kunde, ambacht dus. Schilderkunst was een functionele vorm om het beeld te grijpen, dat wat we nu met een fotocamera doen.
Daarom loopt de opkomst van de abstracte kunst parallel met de opkomt van de fotografie. Want als een foto perfect een beeld kan vastleggen dan heeft het toch geen zin meer om perfect realistisch te kunnen schilderen? Denk je echt dat al die beroemde schilderijen gemaakt zijn om een artistieke prestatie te leveren? De Rembrandts en de Vermeers schilderden om het beeld vast te leggen vanuit ambachtelijke principes.
In mijn beroep, componeren in opdracht, spreek ik graag over het functionele, toegepaste aspect van mijn muziek. Dat is waar mijn kwaliteiten liggen. Aan het te maken ervan ligt een praktische noodzaak ten grondslag.
Hetzelfde geldt voor vrijwel alle beroemde kunstwerken uit het verleden. Ook deze werden, net als in mijn vak geldt, in opdracht gemaakt. De opdrachtgevers waren veelal de adel en de kerk. Kijk maar eens naar het werk van Michelangelo. Toch niet de kleinste die ik hier noem of niet? Al zijn beroemde werken zijn in opdracht gemaakt. Zo werkte Bach ook, in opdracht schreef hij muziek.
Of neem het werk van Andy Warhol, Picasso, Keith Haring, Karel Appel, Gerard Reve, of Damien Hirst. Dat zijn/waren echt extreem zakelijke vogels. Zij hebben het promoten van hun werk tot een ware kunstvorm verheven.
Ik wil niet beweren dat het makkelijk is om ‘in de kunst’ geld te verdienen. Maar het is überhaupt als zelfstandige lastig om je geld te verdienen. Dat vergt creativiteit en doorzettingsvermogen. Meer dan de helft van de ondernemers sneuvelt binnen 5 jaar na de start van hun onderneming. Om met Arjan’s woorden te spreken: “zij zijn bijzonder slecht in het exploiteren van hun werk”.
Ik zie het anders. En heb mijn bedrijf tenslotte niet voor niets Melodiefabriek genoemd. Een kwestie van noeste arbeid. Of je noemt het kunst.
Geef een reactie